آزاده جنگلی - دانشگاه گیلان
سعید سلیمی - دانشگاه علوم و تحقیقات

مسئله مورد مطالعه: خاک به عنوان بخشی از سیستم زیست زمین شیمیایی نقش مهمی در چرخه عناصر ایفا کرده است و عملکردی مهم در ذخیره و تصفیه عناصر، انتقال اجزا و رابطه اجزای زنده و غیر زنده دارد. آلودگی محیط زیست، از جمله آلودگی خاک یکی از عوارض مهم بر هم خوردن تعادل و توازن طبعیت است. مهمترین آلاینده های خاک شامل فلزات سنگین، بارشهای اسیدی و مواد آلی هستند که از این میان فلزات سنگین به دلیل غیر قابل تجزیه بودن، سمیت زیاد، اثرات تجمعی و سرطان زایی مورد توجه هستند.هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی آلودگی خاک اطراف کارخانه فولاد آناهیتای شمال به لحاظ تجمع فلزات سنگین میباشد.روش: به منظور تعیین غلظت فلزات سنگین نظیر: کادمیوم، سرب، روی، آهن، نیکل و کروم، 12 نمونه خاک از سطح 0-15 سانتی متری اطراف کارخانه به صورت تصادفی جمع آوری شد. میزان غلظت فلزات نام برده شده توسط دستگاه جذب اتمی شعله اندازه گیری شد. سپس وضعیت آلودگی فلزات و بررسی اثرا زیست محیطی درجه آلودگی اصلاح شده محاسبه گردید.یافته ها: با توجه به محاسبات انجام شده برای شاخص درجه آلودگی (Cd) عناصر سرب و روی دارای درجه آلودگی بسیار بالا بودند. همچنین؛ بر اساس یافته ها، برای شاخص اصلاح شده درجه آلودگی mcd عنصر روی از درجه بالای آلودگی و همچنین عنصر سرب از درجه بسیار بالای آلودگی برخوردار بودند.نتایج: با توجه به اینکه عناصر نیکل، روی، کروم و کادمیوم دارای خطر آلودگی نیستند ولی شاخص های آلودگی نشان از انسانی بودن منابع انتشار این عناصر دارد و در آن منطقه تنها منابع انسانی صنایع فولاد آناهیتا میباشد. این پژوهش استفاده از این شاخص ها را برای تعیین منشا آلاینده ها در محیط زیست همانند سایر منابع مفید میداند.

آلودگی خاک، فلزات سنگین، فولاد آناهیتا گیلان