فاضل ایران منش - عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان تحقیقات آموزش و آموزش و ترویج کشاورزی
علی اکبر نوروزی - عضو هیئت علمی پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری سازمان تحقیقات آموزش و آموزش و ترویج کشاورزی
عزیز ارشم - عضوهیئت علمی مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
فریدون سلیمانی - پژوهشگر بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات وآموزش کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی

طوفان گرد وغبار از پدیده هایی است که استان خوزستان را در سال های اخیر با مشکلات متعدد زیست محیطی و انسانی مواجه ساخته است. این طوفان ها علاوه بر منشاء خارجی دارای منشاء داخلی نیز می باشند. آن قسمت از طوفان ها که دارای منشاء داخلی می باشند معمولا به علت تدبی نادرست انسان در استفاده در منابع آب وخاک و پوشش گیاهی در بالادست و پایین دست حوزه های آبخیز است. بدیهی است آثار چنین اقداماتی از بین بردن مقاومت خاک در برابر فرسایش بادی است. در حال حاضر پهنه های واقع در جنوب و جنوب شرق اهواز تحت تاثیر این گونه اقدامات قرار گرفته است. بنابراین تحقیق پیش رو با هدف شناخت چالش های موجود در سطح حوزه ابخیز مشرف به این مناطق انجام شده است. بدین منظور ابتدا با جمع آوری داده های مانند نقشه های توپوگرافی و تصاویر ماهواره ای محدوده مورد مطالعه مشخص گردید. سپس با بررسی اسناد ومدارک و بازدیدهای میدانی از سطح حوضه و پهنه های بحرانی برداشت گرد و غبار، عوامل تاثیرگذار بررسی شدند. نتایج نشان داد: سطح پهنه بحرانی جنوب و جنوب شرق اهواز حدود 112 هزار هکتار و حوزه آبخیز مشرف به آن 175300 هکتار وسعت دارند. در این محدوده علاوه بر عوامل طببیعی مانند خشکسالی عوامل انسانی و مدیریتی نیز در به بحرانی شدن پهنه های گرد وغبار جنوب شرق اهواز موثر بوده است. برداشت های غیر مجاز از منابع آب سطحی به منظور استفاده در کشاورزی وصنعت، تغییر در مورفولوژی بستر رودخانه به منظور ذخایر وانحراف آب وتغییر کاربری را در سطح حوزه آبخیز ازمهم ترین چالش های پیش روی منطقه مورد مطالعه است.

حوزه آبخیز کوپال، چالش، اهواز، گرد و غبار