محبوبه رجب نسب - دانش آموخته دکتری فیزیولوژی گیاھی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران
نصیبه رضوان طلب - دانش آموخته دکتری زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

سرطان ھر ساله 70 میلیون نفر را می کشد. شکل اصلی درمان سرطان توسط شیمی درمانی است که دارو به طور سیستماتیک به سلول های سرطانی می رسد و آنھا را می کشد ولی اثرات جانبی داروھا باقی می ماند. علیرغم علاقمندی شرکت ھای دارویی به شیمی ترکیبی و سایر تکنیک ھای شیمی سنتزی، محصولات طبیعی و گیاھان دارویی به عنوان منبع مھم داروھای جدید محسوب می شوند. برخی از متابولیت ھای ثانویه گیاھان اثرات آنتی کنسری دارند که عبارتند از: آلکالوئید ھای Vinca تاکسان ھا، فلاونوئید ھا و رزوراترول. رزوراترول ھا. آلکالوئید ھای Vinka شامل (vinblastine (VLB) and vincristine (VCR هستند که از VLB برای معالجه ی تومورھای غدد لنفاوی، لوسمی، پستان، بیضه و ریه استفاده می شود. VCR نیز برای درمان لوسمی و مخصوصا معالجه ی لوسمی لنفوسیتی خون بچه ها به کار می رود. تاکسول به عنوان یک ترکیب دی ترپنی با ساختاری پیچیده است که برای اولین بار از پوست گیاه Taxus brevifolia استخراج شد و در درمان سرطان پوست، ریه، مجاری ادرار، مری، غدد لنفاوی به طور موثری استفاده می شود. فلاونوئیدھا یک گروه از متابولیت ھای ثانویه پلی فنلی گیاه مشتق از مسیر فنیل پروپانوئید می باشند. فلاونوئید ھا فعالیت آنتی اکسیدانی، حفاظت در برابر UV و روابط متقابل آللوپاتی، مقاومت در برابر تنش ھای محیطی، دفاع علیه فیتوپاتوژن ھا، گرھک سازی در بقولات، افزایش باروری دانه ھای گرده، کنترل انتقال اکسین، خاصیت ضد التھاب، ضد آلرژی، ضد ویروس و خواص ضد سرطانی دارند. در نھایت، رزوراترول یک stilbenoid و نوعی پلی فنل طبیعی و فیتوالکسین است که در شرایط تنش در گیاه فعال می شود.

رزوراترول، آلکالوئیدھای وینکا، تنش، آنتی کنسر، تاکسول