کوثر خاکسار - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
سیدعلی حسینی یکانی - دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمید امیرنژاد - دانشیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

با توجه به اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد هر کشور و با درنظر گرفتن منابع کمیاب موجود در این بخش، برنامه ریزی برای ایجاد مطلوبیت مناسب برای فعالان این بخش و در نتیجه توسعه اقتصادی، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. آب از مهمترین نهاده ها در بخش کشاورزی است که در ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی جزو منابع کمیاب محسوب می شود . از آنجا که مطلوبیت تابعی از سود، ریسک و نیروی کار است و دستیابی به حد بهینه این معیارها ارتباط مستقیمی با میزان آب مصرفی دارد، بنابراین تعیین مطلوبیت قابل قبول از طریق دستیابی به این اهداف می تواند یکی از مهمترین راهکارها برای بهینه سازی استفاده از منابع آب باشد. لذا هدف از مطالعه ی حاضر تعیین مطلوبیت کشاورزان متناسب با محدودیت آب در منطقه سرخرود شهرستان محمودآباد می باشد. به این منظور از روش تصمیم گیری چندمعیاره استفاده می شود. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با کشاورزان زراعی یک روستای منتخب در منطقه ی مورد مطالعه در سال 1395 جمع آوری شده است. نمونه های جمع آوری شده بر اساس آب در اختیار به گروه های همگن تقسیم بندی شده و از هر گروه یک کشاورز نماینده انتخاب گردید. به منظور برآورد نتایج از نرم افزار GAMS استفاده شده است. نتایج نشان داد در گروه های بالاتر به دلیل در اختیار داشتن آب بیشتر و همچنین زمین بیشتر، سطح زیر کشت، میزان سود و میزان ریسک افزایش می یابد. همچنین طبق نتایج، با افزایش سطح کشت، نیاز به نیروی کار نیز افزایش می یابد . با توجه به این نتایج، مطلوبیت نیز در گروه های با آب در اختیار بیشتر، افزایش می یابد. بنابراین می توان گفت با توجه به بررسی های انجام شده، کشاورزان نماینده ای که سهم برنج شیرودی بیشتری نسبت به کل محصولات دارند، سود و مطلوبیت بالاتری نیز دارند.

کشاورزی، مطلوبیت، تصمیم گیری چندمعیاره، آب