محسن نیازی - استاد دانشگاه کاشان، گروه علوم اجتماعی،کاشان
سید سعید حسینی زاده - دانشجوی دکتری جامعه شناسی مسائل اجتماعی دانشگاه کاشان،کاشان
محمدرضا سیفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مطالعات فرهنگی دانشگاه کاشان،کاشان

هدف از این پژوهش، شناسایی مشکلات دانش آموزان مدارس حاشیه شهری (مورد مطالعه: شهرک 22 بهمن شهر کاشان) می باشد. به منظور بررسی این مسئله، از روش تلفیقی اکتشافی و به منظور گردآوری اطلاعات از ابزارهای مصاحبه متمرکز و پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری در بخش کیفی، شامل کلیه مسئولین آموزشی و پرورشی مدارس شهرک 22 بهمن کاشان بوده و در بخش کمی شامل کلیه دانش آموزان مدارس شهرک 22 بهمن (دوره ابتدایی و متوسطه) می باشند. حجم نمونه شامل 10 نفر از مدیران و کارشناسان و 138 نفر از دانش آموزان می باشد که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. تحلیل تطبیقی یافته های این پژوهش در بخش کمی و کیفی نشان دادند که این دانش آموزان از مشکلات جسمی (مشکلات دهان و دندان، مغز و اعصاب، سوءتغذیه و..)، مسائل اجتماعی- خانوادگی (سطح پایین تحصیلات و اشتغال والدین به مشاغل سطح پایین، مشاجرات خانوادگی، تعداد بالای فرزندان طلاق، مهاجر و اتباع، وضعیت نامساعد مالی، بی توجهی به وضعیت تحصیلی دانش آموزان)، مسائل روانی (میزان متوسط اضطراب، اعتماد به نفس و عزت نفس ضعیف و روحیه افسرده)، مسائل تحصیلی (انگیزش تحصیلی ضعیف، انتظار مبهم و نامشخص از آینده و عدم هدفمندی زندگی، افتتحصیلی و اختلالات یادگیری، مشکلات مدارس) و مسائل مرتبط با نواحی حاشیه شهری (امکانات اندک برای تفریح و سرگرمی دانش آموزان به ویژه فقدان پارک، عدم دسترسی به اینترنت و فقدان کافینت، فقدان امنیت به علت مهاجرپذیری زیاد و رفتوآمد بالای افراد غریبه در سطح منطقه و برخورداری از کتابخانه مجهز) می باشد. بدین ترتیب، نتایج این پژوهش ضرورت توجه هر چه بیشتر به دانشآموزان ساکن در نواحی حاشیه شهری نشان می دهد و بهبود وضعیت جسمی، روانی، خانوادگی، اجتماعی، تحصیلی دانش آموزان و مشکلات ساختاری این نواحی را طلب می کند.

مشکلات دانش آموزان، مدارس حاشیه ای، شهرک 22 بهمن، کاشان