المیرا مشایخی - دانشکده شیمی دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
پریسا زیارتی - مرکز تحقیقات علوم تغذیه و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران، تهران، ایران
بهاره فراستی فر - دانشکده شیمی دارویی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

به دلیل کمبود آب، کشاورزان از آب های زیرزمینی یا از فاضلاب های رودخانه ای آلوده به فلزات سنگین برای آبیاری مزارع کشاورزی استفاده می کنند که خود باعث تجمع این فلزات در برنج می گردد این بررسی بر روی اثر پودر هسته عناب به عنوان یک بیو جاذب مقرون به صرفه و موثر از نظر جذب زیستی فلز سنگین کادمیوم متمرکز شده است. فعالیت های صنعتی و کشاورزی سبب آلودگی توسط فلزات سنگین و در نتیجه آلودگی مواد غذائی شده است. با گسترش روزافزون آلودگی های زیست محیطی، استفاده از ضایعات کشاورزی و فراورده های صنایع غذایی به عنوان یک راهکار طبیعی برای پاک سازی محیط از جمله پساب های آلوده ناشی از فلزات سنگین مطرح گردیده است. ورود عناصری نظیر کادمیوم در زنجیره غذایی انسان تهدیدی برای سلامت جوامع بشری تلقی می شود. در این میان، استفاده از جاذب های طبیعی که به علت فراوانی در طبیعت، دارای هزینه تهیه پایین و دسترسی محلی آسان است، روشی موثر برای حذف فلزات سنگین از جریان پساب های آلوده به این آلاینده هاست. هدف از مطالعه حاضر، بررسی اثر پودر هسته عناب در جذب سطح فلز سنگین کادمیوم از پساب های آزمایشگاه های تحقیقاتی در دانشگاه آزاد اسلامی دانشکده علوم دارویی تهران از جمله مرکز تحقیقات صنایع غذایی آلوده به کادمیوم است. محتوای فلز سنگین کادمیوم در نمونه های پساب مورد مطالعه در غلظت های متفاوتی از پودر هسته عناب بعنوان جاذب زیستی در زمان های متغیر با روش اسپکتروسکوپی جذب اتمی شعله اندازه گیری گردید. همچنین محاسبات آماری بوسیله ی نرم افزار Annova یک طرفه محاسبه و برای تحلیل عوامل تک متغیره از نرم افزار SPSS 20 استفاده شده است. تجزیه و تحلیل واریانس داده ها نشان می دهد که به مرور زمان در حضور بیوجاذب هسته عناب، غلظت کادمیوم به مرور کاهش معناداری یافته و پس از گذشت دو هفته با دخالت متغیر هم زدن عمل کاهش فلز سنگین از نمونه های پساب را رندمان 86.2% باعث تصفیه پساب و آب آلوده می گردد. ویژگی های چون ما، pH، زمان، تماس جاذب سطحی و عمل هم زدن جهت بهینه کردن سطح تماس به کار آمد بودن روش بطور معناداری تاثیر گذاشته است به طوری که عمل جذب سطحی در حضور هم زدن طبق مشاهدات پس از گذشت یک هفته اختلاف معنی داری (p> 0/05) در کاهش مقدار کادمیوم نشان داد.

هسته عناب، جذب سطحی، سم زدایی، فلزات سنگین، پساب