ضرغام بهاری - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علف های هرز، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
مرتضی برمکی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
علی عبادی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
پرویز شریفی زیوه - بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اردبیل، ایران

به منظور مطالعه اثر بررسی بقایای علفکش بنتازون بر شاخص های رشدی گیاه کلزا با استفاده از روش ز یست سنجیآزمایشی به صورت طرح بلوک کامل تصافی در سه تکرار با تیمارهای علف کش بنتازون با دوز 0، 00 و 0/5 لیتر ار هکتار و بیوسورفکتان یونی در سه غلظت 0، 0/5 و 1 1 برابر علفکش مصرفی ار مارعه تحقیقاتی کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان) در سال زراعی 79-1971 اجرا شد. نمونه های خاک مزرعه پس از جمع آوری خشک شده و بعد از عبور از الک، کاملا با هم مخلوط شدند و به گلدان های پلاستیکی به قطر 15 سانتیمتر منتقل گراید و در هر گلدان 5 بذر کلزا کشت گردیده و به مدت یک ماه نگهداری شدند و ار آخر پاسخ گیاه کلزا با بررسی صفات وزن تر گیاهچه، وزن خشکگیاهچه، ارتفاع گیاهچه و طول ریشه گیاهچه به بقایای این علفکش بررسی شد. جدول آنالیز واریانس آزمایش زیستسنجی نشان داد که طول ریشه چه گیاهچه کلزا تحت تاثیر اثر اصلی از بیوسورفکتانت و اثر متقابل آنها معنی دار گردید.بیشترین طول ریشه چه گیاهچه کلزا را تیمار کاربرد 0 لیتر علفکش بنتازون با کاربرد 1 لیتر ماده افزودنی بیوسورفکتانت بهخود اختصاص داد. کمترین طول ریشه چه گیاهچه کلزا نیز متعلق به تیمارهای کاربرد به تنهایی 1 لیتر بیوسورفکتانت و 0لیتر بنتازون بدون کاربرد بیوسورفکتانت بود. اثر اصلی از بیوسورفکتانت و اثر متقابل از علفکش در دز بیوسورفکتانت بر وزنخشک گیاهچه کلزا معنی دار بوده است. بطوریکه تیمارهای کاربرد 0/5 لیتر بنتازون همراه با 0 لیتر ماده افزودنی بیوسورفکتانت باعث تولید بیشترین وزن خشک گیاهچه کلزا بودند که با بقیه تیمارها اختلاف معنی داری داشتند. اما در اثر تیمارهای بنتازون 0/5 لیتر بنتازون بدون کاربرد بیوسورفکتانت، کمترین وزن خشک گیاهچه کلزا بدست آمد. اثر تیمارهای مختلف دز علفکش، دز بیوسورفکتانت و اثر متقابل دو جانبه آنها بر ارتفاع گیاهچه کلزا معنی دار بود. بطوریکه تیمارهای 0 لیتر بنتازون و با کاربرد 1 لیتر ماده افزودنی بیوسورفکتانت بالاترین ارتفاع گیاهچه را ار بین همه تیمارهای آزمایش دارا بو.در بین تمام تیمارهای آزمایشی کمترین ارتفاع گیاچه مربوط به تیمار 1 لیتر ماده افزودنی بیوسورفکتانت بود. اثر اصلی دزبیوسورفکتانت و اثر متقابل از علفکش ار دز بیوسورفکتانت بر طول گیاهچه کلزا معنی دار بوده است. بطوریکه نتایج مقایسهمیانگین نشان داد که تیمارهای کاربرد 0 لیتر بنتازون همراه با 1 لیتر مااه افزودنی بیوسورفکتانت باعث تولید بیشترین طولریشه چه گیاهچه کلزا بواند که با بقیه تیمارها اختلاف معنی داری داشتند. اما در اثر تیمارهای بدون علفکش همراه با 1 لیتربیوسورفکتانت و 0 لیتر بنتازون بدون کاربرد بیوسورفکتانت، کمترین طول ریشه چه گیاهچه کلزا بدست آمد.

بیوسورفکتانت، زیست سنجی، وزن خشک گیاهچه، طول گیاهچه