ابوالقاسم دادرسی سبزوار - مربی مرکس تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی

گسترش همه جانبه وپر سرعت سامانه های انسانی و افزایش نیازهای بشر موجب گردیده است. تا تاثیر منفی فعالیت های و در حوزه های آبخیز، تعادل دو زیر سامانه طبیعی و انسانی حوزه را به هم ریخته و آشفتگی آشکاری را در بخش اب بروز دهد. سال های زیادی انسان با انجام اقدامات سازه ای چون احداث سد تلاش کرد تا تعادل دو زیر سامانل فوق را برقرار سازد، ولی با گذشت زمان، متوجه شد که انجام اقدامات یکپارچه غیر سازهای افزون بر اقدامات سازه ای، لزوم دست یابی به توسعه پایدار در حوزه های آبخیز است. و لذا زیر سامانه سومی با عنوان مدیریت یکپارچه منابع آب را تعریف کرد. یکی از طرح های که می تواند مولفه های یکپارچه منابع آب را در حوزه های آبخیز پوشش دهد، کنترل سیل و بهره برداری بهینه از سیلاب در حوزه های آبخیز است، همان آب تشنه توجه که همه ساله بخش اعظمی از آن بدون استفاده بهینه از دسترس خارج واز تشنگی بی توجهی، تلف می شود. در این مقاله شناسایی و اولویت گذاری مناطق مستعد برای کنترل و گسترش سیلاب، به عنوان نخستین گام بهره وری از سیلاب روخانه، با روش کاربرد مدل های مکان یابی سازگار با GIS در بخش های از استان هی خراسان رضوی و خراسان شمالی مورد مطالعه قرار گرفته و مناسب ترین مدل سازگار، معرفی شده است متدلوژی تحقیق مبتنی بر تلفیق عوامل موثر با استفاده از تکنیک تشکیل لایه های اطلاعاتی و پهنه بندی در مدل منتخب و نهایتا تحلیل نتایج حاصله می باشد. نتایج این بررسی نشان داد که مدل منطقی بولین کارایی ودقت لازم را در تعیین واولویت بندی مناطق پخش سیلاب ندارد، لکن مدل مفهومی فازی با اپراتور جمع از کارایی بالاتری و نسبت به سایر روش ها برخوردار است

حوزه ابخیز، خراسان، رودخانه، کم آبی، GIS