فائزه خالقی - کارشناس مهندسی آب دانشگاه بیرجند
عباس خاشعی سیوکی - عضوهیئت علمی دانشگاه بیرجند

اکثر نقاط ایران دارای اقلیم خشک و نیمه خشک می باشد. از این رو بارش باران در اکثر نقاط بسیار اندک است ومشکل کم آبی از دیرباز براین نقاط حاکم بوده است و این سبب شده تا مردم به فکر تامین آب در این فصول بشوند وجود قنات ها نشان دهنده این است که مردم از دیرباز جهت تامین آب تلاش های فراوانی کردند وآب را از دل زمین برای رفع نیاز خود بیرون کشیده اند. از آنجایی که در فصل خشک قنات ها کم آب می شود مردم در گذشته به فکر ذخیره سازی آب شده اند و آب انبارها را بنیان گذاشته اند. آب انبارها مخازنی هستند تا در فصول گرم و خشک آبی خنک وگوارا را در اختیار مردم قراردهند، علاوه بر این در نقاط مختلف ایران ساخت آب انبار با فرهنگ و اعتقادات مردم خو گرفته است ونشان دهنده هنر واستعداد گذشتگان می باشد. در این مقاله به نحوه عملکرد آب انبار در شهرستان تایباد یکی از شهرهای کم آب کشور پرداخته شده است. اکثر آب انبارهای این شهر تخریب شده که در این مقاله بررسی شش آب انبار معروف که مردم محلی اطلاعات کافی از نحوه استفاده آن در گذشته داشته اند، صورت گرفته است. که در حال حاضر تنها یکی از این آب انبارها آب دارد و مردم در هنگام کم آبی از آن استفاده می کنند.

اقلیم گرم وخشک، آب آنبار، فرهنگ و اعتقادات، قنات، نحوه عملکرد