زینت کومه - کارشناسی ارشد سنجش از دور و GIS، دانشگاه بیرجند
هادی معماریان - استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه بیرجند
سیدمحمد تاجبخش - استادیار دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست دانشگاه بیرجند

با توجه به افزایش جمعیت وتوسعه فعالیت ها در کلیه بخش ها نیاز ضروری به آب، حساس تر شده وعلیرغم این موضوع هر روز شاهد اعلام هشدارهایی مبنی بر کمبود آب و بحران کم آبی در کشور می باشیم. دراین تحقیق با هدف بررسی سیستم استحصال آب باران در شهر بیرجند که به دلیل واقع شدن در اقلیم خشک با بارندگی کم وتوزیع نامناسب آن در چند ماه خاص از سال، بامشکل شدید کم آبی روبرو می باشد به بهره برداری از آب باران از سطوح پشت بام و تامین قسمتی از نیاز آبی غیر شرب ساکنان پرداخته شده است. استحصال آب باران یکی از راهکارهای مدیریتی مناسب جهت ذخیره آب باران درمحل بارش وبهره برداری از این نعمت پاک الهی است که می تواند قسمتی از نیاز روزانه آب را تامین نموده ودر عین استفاده بهینه از آب باران با جلوگیری از ورودآب به سیستم زهکش شهری مانع ایجاد آبگرفتگی های معابر در سطح شهر شود. برای شبیه سازی سیستم استحصال آب باران، 7 ساختمان به عنوان نمونه آزمایشی، در سطح شهر انتخاب شده وبا تکمیل پرسشنامه توسط ساکنین اطلاعات مصرفی آنها مورد بررسی قرار گرفت بااستفاده از امار بارندگی 22 ساله ایستگاه سینوپتیک بیرجند، سه سال آبی خشک، نرمال وتر در طی دوره انتخاب و سیستم استحصال آب باران در آن دوره ها شبیه سازی شد. باتوجه به نتایج بدست امده در صورت در نظر گرفتن فاکتورهایی مثل مساحت ساختمان، تعداد افراد مصرف کننده و میزان نیاز غیر شرب می توان به ذخیره سازی حداکثر در مخازن اقدام نمود و به طور متوسط تا 63/4 درصد نیاز روزانه غیر شرب ساختمان هایی ویلایی و تا 85 درصدنیاز روزانه غیر شرب ساختمان های آپارتمانی را در طی یک سال آبی نرمال تامین نمود که به همین میزان باعث کاهش مصرف آب شهری می شود.

استحصال آب، سطوح ابگیر باران، بیرجند، پشت بام مناطق مسکونی، مخازن ذخیره آب