هادی نظرزاده - پژوهشگر دانشگاه افسری و تربیت پاسداری امام حسین (ع)، تهران، ایران

با توجه به اهمیت فناوری اطلاعات در عصر حاضر و رشد سریع و درعین حال نامتوازن ساختارIT1 ، این بستر به یکی از نقاط بالقوه آسیب پذیر و خطرناک در جهان بدل شده است که ضرورت توجه و پرداخت سریع و درعینحال نظام مند، معقول و هدفمند به منظور مصون سازی این بستر از تهدیدات موجود در جهت حفظ امنیت ملی و حریم شخصی شهروندان در فضای جنگ و مخاصمات امروز بین المللی را می طلبد. دفاع غیرعامل درواقع مجموعه تمهیدات، اقدامات و طرح هایی است که با استفاده از ابزار، شرایط و حتیالمقدور بدون نیاز به نیروی انسانی به صورت خوداتکا صورت گیرد. چنین اقداماتی از یکسو توان دفاعی مجموعه را در زمان بحران افزایش داده و از سوی دیگر پیامدهای بحران را کاهش و امکان بازسازی مناطق آسیب دیده را با کمترین هزینه فراهم می سازد. در حقیقت طرحهای پدافند غیرعامل قبل از انجام مراحل تهاجم و در زمان صلح تهیه و اجرا میگردند. با توجه به فرصتی که در زمان صلح جهت تهیه چنین طرحهایی فراهم میگردد ضروری است این قبیل تمهیدات در متن طراحیها لحاظ گردند. امروزه با فراگیر شدن شبکه جهانی اینترنت، یکی از مهمترین عرصه های پدافند غیرعامل، دفاع در برابر جنگ نرم یا جنگ سایبری2 است. حمله های سایبری از روشهای متعددی ممکن است سیستمهای امنیتی و دفاعی کشور ما را مورد هدف قرار دهند. یکی از شایع ترین بسترهای نفوذ شبکه های اجتماعی است که در آنها مردم جهان به راحتی باهم تبادل اطلاعات میکنند و داده های خود را به اشتراک میگذارند. پس مستلزم کنترل بیش ازپیش هستند. لذا در این تحقیق که به روش مطالعه کتابخانه ای و از نوع مروری است، تهدیدات شبکه های اجتماعی در فضای مجازی برای دفاع سایبری را موردمطالعه قرار خواهیم داد. برای این کار پس از بیان مقدمه تعاریفی از سایبر و جنگ سایبری ارائه شده و در بخش سوم شبکه های مجازی را توضیح داده و سپس تهدیدات شبکه های مجازی را موردبحث و بررسی قرار خواهیم داد و در پایان هم نتیجه گیری و پیشنهادها را ارائه میدهیم.

فضای مجازی، فضای سایبری، شبکه های اجتماعی، پدافند سایبری