محمدسعید کلانتری میبدی - دستیار تخصصی طب ایرانی، دانشکه طب ایرانی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد ایران

زمینه وهدف: ریوند در کتب طب سنتی با نام های راوند، ریوند چینی و ریوند تاتار نامبرده می شود و آن ساقه زیرزمینی گیاهیست از تیره Polygonaceae وبه فارسی گونه اهلی آن را ریواس و وحشی آن را راوند گویند، گیاهی است چند ساله دارای ساقه ای بلند تا یک متر و بیشتر، ساقه زیرزمینی متورم و ضخیمی دارد. برگ های آن بزرگ، پهن، پنجه ای و کناره آنها دندانه دار است وبه صورت مجتمع در قسمت قاعده گیاه قرار دارند. طبیعت آن مرکب القوی و در درجه دوم گرم و خشک است و رطوبت فضیله دارد. مواد و روش ها: در این مقاله که مطالعه ای مروری پژوهشی است، کتب مرجع طبی بررسی شد و در همین راستا مقالات مربتط سایت های Pubmed, ScienceDirect, Scopus, Web of science, Google Scholar استخراج شده و مجلات داخلی و دانشگاهی نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج: ریوند، مجفف و قابض و جالی و منضج و مقطع و پادزهر سموم سرد بخصوص عقرب و مسهل اخلاط غلیظ و رقیق وخام است، ادرارآور و قاعده آور و مقوی کبد وبازکننده انسدادهای طحال و کبد و روده ها نیز می باشد و جهت پاکسازی سر از اخلاط ناپسند و درمان انواع سردردهای سرد و صفراوی، فلج، سرگیجه، تشنج، جنون و مالیخولیا بکار می رود. همچنین ریوند، پاک کننده لکه های سیاه پوست و تقویت کننده قوای جنسی است و در درمان سکسکه، بی اشتهایی، سرفه مزمن، تنگی نفس، سل، زخم ریه، زخم روده، انواع استسقا، یرقان، اسهال خونی و اسهال معمولی مفید است، تحقیقات اخیر نشان می دهد که ریوند دارای فعالیت ضد متاستازی بالقوه در کانسر سینه و کولون است و تکثیر سلول های سرطانی را مهار می کند و سبب القای آپوپتوزیس در سلول های سرطانی کانسر کلورکتال واستئوسارکوما می گردد. در همین راستا اثرات ضدویروسی آن بر علیه هپاتیت B و کوکساکی ویروس، ثابت شده است و خواص ضدالتهابی قوی برای آن گزارش شده است. در درمان شیستوزومیازیس نیز کاربرد دارد. همچنین اثرات بسیار مفیدی در درمان دیابت از طریق کاهش مقاومت در برابر انسولین و حفظ سلول های بتای پانکراس، را دارا می باشد. نتیجه گیری: این مطالعه نشان داد که ریوند علاوه بر خواص مجفف و قابض و جالی و منضج و مقطع و مسهل ومقوی کبد و بازکننده انسدادهای طحال و کبد، فعالیت آنتی اکسیدانی قوی دارد و با مهار رشد سلول های سرطانی و افزایش آپوپتوز آنها می تواند به عنوان یک دارو دردرمان سرطان سینه و کولون به کار رود. همچنین دارای اثرات ضد دیابتی و ضد ویروسی قوی می باشد بنظر می رسد با توجه به تاکید فراوان طب ایرانی بر اثرات این دارو بر کبد و گشایندگی انسدادهای آن، تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.

ریوند، راوند، طب ایرانی