حسن افراخته - استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
فرهاد جوان - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران

برنامه ریزی، تخصیص بهینه منابع محدود و بهره برداری بهینه از آن است. برای توفیق در امر برنامه ریزی و حصول نتیجه، لازم است اقتضائات زمانی، مکانی و اجتماعی مد نظر قرار گیرد. بی گمان برنامه ریزی در عصر پست مدرن به شیوه سنتی و یا مدرنیستی منتچ به توفیق نخواهد شد. گردشگری مدرنیستی سه دوره را پشت سر گذاشته است: اول، دوره سرمایه داری تجاری، دوم، دوره سرمایهداری صنعتی و سوم، دوره سرمایه داری سازمان یافته. گردشگری پسامدرن را میتوان فرآیندی دانست از مجموعه عوامل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و محیطی که در یک سبک زندگی اکسپرسیونیستی1 به هم پیوند میخورند و واکنشهای بسیاری را برای لذت تجربه کردن، در بسیاری از سطوح معرفتی در چارچوب هستی شناسی و پای بندی به حال چه در جامعه و چه در خود سبب میشود. مشتریان گردشگری جدید، پر توقع و نسبت به شرایط محیط آگاهتر و به جای وقفه کوتاهمدت در کنار دریا و کوهستان، در جستجوی کسب تجربه و کیفیت زندگی هستند. پراکنش گردشگری در محیط و استفاده از فناوریهای پاک میتواند مشکلات زیست محیطی را حل و گردشگری پایدار را ساماندهی کند. نظم جدید به معنای انعطاف پذیری در خدمات است، جایی که در آن تنوع و تخصصی شدن، نظامهای قابل انعطاف، تفویض اختیارات و آموزش کارکنان در مقیاس محلی و نوآوری وجود دارد. در اقتصاد مدرن بخشهای سنتی اقتصاد کارا به نظر نمی رسند، اما در اقتصاد پسامدرن با کمک گردشگری بخشهای سنتی درآمدزا میشود یک آسیاب آبی یا بادی و یا یک کلبه کوچک جنگلی تبدیل به یک مرکز گردشگری میشود و به یک واحد درآمدزا و همپای سایر عوامل تولید صنعتی تبدیل میگردد. هدف از تحقیق حاضر درک و توجیه توانهای بالقوه گردشگری رضوانشهر متناسب با عصر پست مدرن است و به این سئوال پاسخ داده شده است که رضوانشهر چه توانهایی برای توسعه گردشگری متناسب با عصر پست مدرن دارد و چگونه میتوان توانهای بالقوه را به فعل تبدیل کرد. در مرحله اول، داده های تحقیق بر اساس بازدیدهای مکرر و پانل گذشته نگر2 درسراسر ناحیه جمع آوری شده است. افراد نمونه تحقیق از طریق گلوله برفی مشخص و مورد پرسش قرار گرفته اند. در مرحله دوم، داده های تحقیق بر اساس اطلاعات علمی موجود درباره ویژگیهای گردشگری پست مدرنیسم به روش تطبیقی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که ناحیه رضوانشهر در پنچ زمینه دارای توانهای توسعه گردشگری پست مدرنیستی است که میتواند ضمن تناسب با ویژگی های محیطی، به عنوان منبع پایدار توسعه گردشگری متوازن و بالنده همراه با توسعه فعالیتهای مولد در ناحیه مورد استفاده قرار گیرد.

بنیان گردشگری، گردشگری پست مدرن، توان توسعه، ناحیه رضوانشهر.