حسن حسنی جیفرودی - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهدی محب الدینی - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهروز اسماعیل پور - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی
اسماعیل چمنی - دانشیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی

شنبلیله از جمله گیاهانی است که با تولید انواع متابولیت های ثانویه از لحاظ دارویی با اهمیت میباشد. کشت درونشیشه ای شنبلیله منابع مستعدی از بافت یا اندام ها از جمله کالوس را برای تولید متابولیت های ثانویه فراهم می کند. از آنجا کهبرای تولید انبوه کالوس جهت استخراج متابولیت های ثانویه مطالعات اندکی صورت گرفته است، از این رو مطالعه حاضر بهمنظور تعیین مناسب ترین غلظت تنظیم کننده های رشد گیاهی اکسین و سایتوکنین برای کالوسزایی از ریزنمونه هایکوتیلدون، هیپوکوتیل و برگ گیاه شنبلیله در محیط کشت MS انجام گرفت. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار انجام گرفت. ریزنمونه ها جهت کالوسزایی در غلظت های 0، 0/1، 0/5، 1 میلی گرم بر لیتر نفتالین استیکاسید و غلظت های 0، 0/5، 1/5، 2/5 میلی گرم بر لیتر بنزیل آدنین نیز مورد بررسی قرار گرفتند. صفت درصد کالوس زایی نیز بررسی شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر متقابل و اثرات اصلی غلظت های مختلف ترکیب هورمونیNAA و BA بر درصد کالوس زایی ریزنمونه های کوتیلدون و برگ در سطح احتمال 1 درصد معنی دار و همچنین برای ریزنمونهی هیپوکوتیل اثرات اصلی غلظت های مختلف هورمونی NAA و BA در سطح احتمال 1 درصد معنی دار می باشد.

؛Trigonella foenum–graecum، اکسین، درون شیشه ای، ریزنمونه، سایتوکنین، کالوس زایی