ندا محمودی - دانشجوی اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی
علی اصغری - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل
حمیدرضا محمددوست چمن آباد - عضو هیئت علمی دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده علوم کشاورزی

این پژوهش به منظور ارزیابی تحمل 20 رقم گندم به تنش آلومینیوم در گلخانه دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی درسال زراعی 1392 انجام شد. آزمایش به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و سه سطحتنش آلومینیوم (کلرید آلومینیوم آبدار AlCl(3) 6H(2)O) با سه غلظت: صفر، 20 و 40 میکرومولار انجام گرفت. سطوح تنش به عنوان عامل اصلی و 20 رقم گندم به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که ارقام از نظر صفات Fv/Fm, Fo، هدایتروزنه ای و میزان کلروفیل در سطح احتمال یک در صد اختلاف معنی دار داشتند. بین سطوح تنش در کلیه صفات اختلاف معنی دارمشاهده گردید. ارقام ارگ، سایسون و گاسکوژن در سطح شاهد و هم در سطوح تنش بیشترین میانگین صفات را نشان دادند. رقممغان 1 کمترین میانگین صفات را داشت. برای گروه بندی ارقام از نظر صفات اندازه گیری شده از تجزیه خوشه ای به روش حداقلواریانس وارد استفاده شد. در هر سه سطح تنش ارقام به 3 گروه تقسیم گردید. ارقام مغان 1و رسول ارقام حساس شناخته شدند.همچنین ارقام سایسون و گاسکوژن در هر شرایط تنش در گروهی قرار گرفتند که میانگین صفات بیشتری نسبت به بقیه ارقام داشتندو ارقام مقاوم شناخته شدند.

گندم، تنش، آلومینیوم