بهزاد اتونی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آیت الله بروجردی، بروجرد، ایران
مهدی شریفیان - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
بهروز اتونی - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد قم، قم، ایران

بیشتر مکاتب عرفانی جهان سعی بر آن دارند تا با شیوه ها و روش هایی، سالک و نوآموز را از هستی روزمره و دنیوی جدا سازند و به سرمنشا نیروی حقیقی عالم و دنیای پررمزوراز جهان مینوی هدایت کنند. شمنیسم یکی از آن مکاتب عرفانی است که با آیین ها و اعمالی خاص، سالک را به خلسگی و بی خویشی می کشاند و بدین واسطه و از طریق یاری جستن از دنیای ارواح و عالم خدایان، موجب اعمالی خارق عادت می شود. آیین ها و آداب شمنی، شباهت بسیار زیادی به آداب متصوفه اسلامی دارد و موجب شده که حتی برخی بر این باور باشند که تصوف اسلامی تحت تاثیر شمنیسم بوده است. نگارندگان در این جستار به بررسی بعضی از این شباهت ها، از جمله موضوع خلسگی و بی خویشی، اهمیت به موسیقی و پایکوبی، عروج و صعود سالک، پرواز جادویی، ریاضت های عرفانی، کرامت و موضوع نوزایی می پردازند و آنان را واکاوی می کنند.

شمنیسم, تصوف اسلامی, خلسگی, کرامت, نوزایی