علیرضا جهانگیر - کارشناس ارشد ژئوتکنیک؛ دانشکده ی فنی و مهندسی، دانشگاه خوارزمی تهران
امیر حمیدی - استاد مهندسی ژئوتکنیک؛ دانشکده ی فنی و مهندسی، دانشگاه خوارزمی تهران

یکی از بهترین روش های بهسازی عمیق خاک های ماسه ای خشک و اشباع، تراکم دینامیکی است. اجرای عملیات تراکم دینامیکی به علت ارتعاشات زیادی که ایجاد می کند، همواره دارای شرایط ویژه ای جهت ایمنی و پایداری سازه های مجاور یا زیرزمینی است. بدین ترتیب عملیات تراکم دینامیکی باید به نحوی طراحی و اجرا شود که سازه های زیرزمینی مجاور، در اثر ارتعاشات تولید شده پایدار مانده و بهسازی مورد نیاز نیز صورت گیرد. در این مطالعه با مدلسازی عددی سه بعدی بوسیله نرم افزار المان محدود ABAQUS ، حداقل فواصل ایمن در اثر عملیات تراکم دینامیکی برای تونل با قطر ثابت در چهار عمق و سه تراز انرژی کوبش مختلف با استفاده از معیار بیشینه سرعت ذرات (PPV) که توسط آیین نامه های معتبر بیان شده تعیین گردیده است. مطالعات نشان داد ربع اول تونل که در سمت کوبش قرار دارد، ناحیه بحرانی آن است. با افزایش عمق تونل و یا کاهش انرژی کوبش، میزان فاصله های ایمن از محور آن کاهش می یابد. همچنین موقعیت نقطه نظیر بیشینه PPV در جداره تونل، در انرژی و فاصله کوبش ثابت، با افزایش عمق، از انتهای ناحیه بحرانی به سمت تاج آن جابجا و برای تونل در عمق و فاصله کوبش ثابت، با کاهش انرژی کوبش، محل وقوع PPV در ناحیه بحرانی ثابت ولی مقدار آن کاهش می یابد.

تراکم دینامیکی, مدل سازی عددی, فاصله ایمن, تونل, بیشینه سرعت ذرات, نرم افزار آباکوس