خوشناز پاینده - اعضا هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
تیمور بابایی نژاد - اعضا هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
زینب قشقایی - دانشجو کارشناسی ارشد دانشگاه علوم و تحقیقات اهواز

آلودگی خاک ها به فلزات سنگین با توجه به اثرات آن در به خطر افتادن سلامتی انسانها، سمیت گیاهان و اثرات مخربی که بر کیفیت خاک می گذارد یک نگرانی جهانی است که نیاز روش های موثر در جهت پاکسازی خاک دارد. یکی از این روش ها بکارگیری گیاهان سبز جهت زدودن، ذخیره و تجزیه آلاینده ها از خاک می باشد. برخی گیاهان قادر به تاثیر بر آلاینده ها جهت جذب آنها به درون سیستم آوندی خود بوده و برخی دیگر با جذب آلودگی ها توسط ریشه آنها را درون ساختار سلولی، برگ و یا میوه ذخیره می کنند. این پژوهش در شرایط گلخانه با تیمار گیاهی لوبیا و آلودگی به عناصر سنگین نیکل و سرب به ترتیب در سه سطح(0،200،400) و (800، 400، 0) میلی گرم بر کیلوگرم در 3 تکرار جهت ارزیابی ماندگاری گیاه سبز، میزان توده زیستی و توان گیاه در پالایش خاک های آلوده به عناصر سنگین صورت گرفت. نتایج نشان داد توان گیاه جهت انتقال نیکل به اندام هوایی بیشتر می باشد که با افزایش سطوح کاربردی میزان تجمع آن در اندام های هوایی افزایش معنی دار می یابد و سرب به دلیل تحرک کم میزان افزایش آن در اندام های هوایی گیاه معنی دار نمی باشد. با افزایش سطوح غلظت عناصر سنگین تعداد جوانه ها، برگ ها ، ماندگاری گیاه سبز و توده زیستی آن به شکل معنی داری کاهش پیدا نموده و از گستردگی ریشه در خاک نیز کاسته شد. و سرب با توجه به ماهیت شیمیایی آن و قدرت تحرک کم و تمایل کمتر گیاه لوبیا برای جذب و انتقال آن به اندام هوایی، مقدار باقی مانده آن در خاک با افزایش سطوح کاربردی افزایش معنی دار می یابد.

پالایش سبز، خاک، گیاه، عناصر سنگین