هادی احسانی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشگاه تهران، دانشکده منابع طبیعی
حمیدرضا لشگری - رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان نظرآباد، دانشجوی کارشناسی ارشد حقو

لجن حاصل از تصفیه فاضلاب، بخش لاینفک یک تصفیه خانه فاضلاب به شمار می آید و دفع آن، قسمتی از مشکلات و هزینه های یک تصفیه خانه را دربر می گیرد. یکی از روش های دفع این لجن ها در صورتی که حاوی مواد آلی مغذی و ریزمغذی بوده و از لحاظ غلظت آلاینده هایی نظیر فلزات سنگین، پاتوژن ها و ... در حد استاندارد باشند، کاربرد آن در زمین های کشاورزی است. این روش را می توان بهترین گزینه ی قابل اجرای زیست محیطی و اقتصادی دانست. در این تحقیق با بررسی فاکتورهای انتخابی در لجن حاصل از تصفیه فاضلاب در 10 کارخانه (به عنوان نمونه) در شهرستان های ساوجبلاغ (هشتگرد) و نظر آباد، قابلیت آنها برای استفاده در زمین های کشاورزی مورد برسی قرار گرفته است. شایان ذکر است، توجه به رشد روز افزون تعداد تصفیه خانه های فاضلاب در سالهای اخیر، و عدم وجود دستورالعمل ها، قوانین و استانداردهایی در خصوص کاربرد لجن در زمین، انجام تحقیقات و وضع قوانین و استانداردهای مختص ایران، در سطح ملّی و منطقه ای امری ضروری به نظر می رسد.

لجن فاضلاب ، پسماند زیستی، بازچرخش، کشاورزی