معصومه عباس آبادی - دانشجو دکتری تخصصی سلامت در حوادث و بلایا، مرکز تحقیقات سلامت در حوادث و بلایا، دانشگاه علوم بهزیستی توانبخشی، تهران، ایران
حمیدرضا خانکه - استاد، مرکز تحقیقات سلامت در حوادث و بلایا، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی، تهران، ایران
علی محمد مصدق راد - دکتری تخصصی مدیریت خدمات بهداشتی درمانی دانشیار، گروه علوم مدیریت و اقتصاد بهداشت، دانشکده بهداشت،دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

زمینه و هدف: حوادث و بلایا امروزه در کشور در حال افزایش است و بیمارستانها نقش کلیدی در حفظ سلامت جامعه دارند. ارزشیابی دقیق عملکرد بیمارستانها در حوادث و بلایا همواره مورد توجه سیاست گذاران این حوزه بوده است. هدف از این مقاله، توسعه مدل ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا برای بیمارستانها است.روش کار: روش مطالعه ترکیبی اکتشافی و به صورت سه دور دلفی استفاده شد. جهت تدوین ابعاد مهم مدیریت خطر حوادث و بلایا از طریق مرور مطالعات و جستجو در پایگاه های اطلاعاتی lsevier ،Magiran ،copus ،science direct،ubMed و SID و با استفاده از کلیدواژه های مناسب مقالات و اسناد مرتبط استخراج گردید. مدل اولیه، محور و زیر محورهای مدل توسط تیم پژوهش طراحی گردید. این مدل در سه دور دلفی )دیماه -96آذرماه )97 با 22 نفر از متخصصین این حوزه مورد تحلیل و تایید نهایی قرار گرفت. وزن دهی به محورهای این مدل نیز انجام گردید.یافته ها: مدل ارزشیابی اولیه شامل 9 محور و 52 زیر محور بود که پس از سه دور دلفی و اعمال نظرات متخصصین، مدل نهایی معرفی شد. این مدل شامل 8 محور اصلی )مدیریت و رهبری، ارزیابی خطر، برنامه ریزی، پیشگیری و کاهش اثر، آمادگی، پاسخ، بازیابی و یافته ها کلیدی عملکرد( و 27 زیر محور است. یافته ها کلیدی عملکرد و ارزیابی خطر بیشترین وزن و امتیاز را در بین محورهای اصلی کسب کردند.نتیجه گیری: این مدل جامع ترین مدل ارزشیابی مدیریت خطر حوادث و بلایا را در بیمارستانها معرفی میکند. علاوه بر اینکه مدل سیستمی بوده و به ابعاد ساختاری، فرآیندی و پیامدی میپردازد به عنوان مدل مفهومی است که ارتباط و تاثیر بین اجزاء را نشان میدهد. استانداردهای جامع و سنجه ها میتوانند در قالب آن قرار گیرند و مبنایی برای ارزشیابی بیمارستانها جهت سیاست گذاران وزارت بهداشت قرار گیرد و از سویی برای بیمارستانها نیز به عنوان یک نقشه راه جهت ارتقاء پاسخگویی در حوادث و بلایا مفید باشد.

استاندارد، بیمارستان، مدیریت خطر حوادث و بلایا، مدل ارزشیابی