نوشین سلطانعلی نژاد - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه ارومیه
عباس صمدی - استاد گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه ارومیه
حسین عسگرزاده - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه ارومیه
بهنام دولتی - استادیار گروه مهندسی علوم خاک دانشگاه ارومیه

بررسی وضعیت عناصر غذایی نیتروژن، فسفر و پتاسیم در رابطه با رشد کمی و کیفی گیاهان اهمیت ویژه ای دارد. تخلخل تهویه ای یکی از شاخص های مهم فیزیکی خاک بوده و در میزان تامین اکسیژن قابل دسترس برای گیاهان در راستای تغذیه گیاه نقش مهمتری را ایفا می نماید. نمونه برداری از خاک با کاربری زراعی و از عمق 30-0 سانتیمتری انجام شد. برخی از ویژگی های فیزیکوشیمیایی خاک، فسفر و پتاسیم قابل جذب به روش استاندارد اندازه گیری شدند. به منظور بررسی تاثیر تخلخل تهویه ای در روند تغییر میزان قابلیت دسترسی عناصر، تخلخل تهویه ای در سطوح مختلف اعمال شد. این مطالعه بصورت فاکتوریل و درقالب طرح پایه کاملا تصادفی با سه فاکتور شامل مدت زمان (40 روز)، درصد تخلخل تهویه ای (0، 4، 8، 12، 16، 20 و 24%) و سطح کودی (شاهد و سطح بهینه) با نوع کود (اوره و منوکلسیم فسفات) در سه تکرار طراحی و اجرا شد. نمونه برداری از گلدان ها پس از 40 روز انجام شد. مقادیر فسفر قابل جذب به روش اولسن، نیترات به روش پتاسیم کلرید دومولار و پتاسیم به روش استات آمونیوم یک نرمال در سطوح مختلف تخلخل تهویه ای اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که همبستگی معنی دار بین مقادیر فسفر، نیترات و پتاسیم با سطوح مختلف تخلخل تهویه ای وجود دارد. همچنین نتایج بیانگر وجود ارتباط شایانی بین مقدار رطوبت خاک با اسیدیته، مقدار یون بی کربنات و غلظت عناصر غذایی فوق الذکر در خاک است.

تخلخل تهویه ای، رطوبت خاک، قابلیت دسترسی عناصر غذایی