فرناز اتحاد اصناف - دانشجوی اصلاح نباتات دانشگاه محقق اردبیلی
علی اصغری - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی
حمیدرضا محمددوست چمن آباد - دانشیار دانشگاه محقق اردبیلی

زمانی که خاک در نتیجه فرآیندهای طبیعی یا فعالیت انسانی اسیدی می شود، آلومینیوم به کاتیون سه ظرفیتی قابل حل، (+Al(3، تبدیل می گردد. سمیت آلومینیوم به عنوان اصلی ترین فاکتور محدود کننده تولید گیاه در خاک های اسیدی شناخته شده که امروزه در حدود 40 درصد زمین های زراعی مشکل ساز می باشد. به منظور ارزیابی اثر سمیت آلومینیوم بر طول ساقه، وزن تر و خشک ساقه، میزان کلروفیل و عملکرد بیولوژیک در مرحله گیاهچه گندم دوروم آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار به صورت آب کشت یا هیدروپونیک صورت گرفت. در این آزمایش 40 ژنوتیپ گندم دوروم در سه سطح تنش شامل شاهد، تیمار آلومینیوم 80 و 160 میکرو مولار مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که سطوح تنش بر تمامی صفات تاثیر معنی دار داشت. تاثیر تنش آلومینیوم بر میزان طول ساقه، وزن خشک ساقه و عملکرد بیولوژیک یکسان نبود. مقایسه میانگین ها به روش دانکن در سطح احتمال پنج درصد صورت گرفت و نتایج نشان داد که ژنوتیپ 24 و 34 از لحاظ صفت طول ساقه بیشترین میانگین را نشان داد. از لحاظ وزن خشک ساقه ژنوتیپ 18 بیشترین میانگین را داشت و از لحاظ عملکرد بیولوژیک ژنوتیپ 18 بیشترین میانگین را داشتند.

سمیت آلومینیوم، کشت هیدروپونیک، گندم دوروم