لیلا متقی نیا - دانشجوی دکتری رشته ی حشره شناسی کشاورزی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
مهدی حسن پور - استادیار گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی
جبرائیل رزمجو - دانشیار گروه گیاه پزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه محقق اردبیلی

برای مطالعه ی تاثیر کوددهی گیاهان میزبان روی اندازه ی بدن شته ی جالیز، Aphis gossypii Glover و زنبور پارازیتوئید AphidiuscolemaniViereck ویژگی های موفومتریک آنها مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور، بذور خیار (رقم کریم) در گلدان های حاوی چهار نسبت ورمی کمپوست: خاک (100:0، 90:10، 80:20 و 70:30 درصد حجمی) کشت شد. برای تخمین اندازه ی بدن شته ی جالیز، ساق پای عقبی پوره های سن دوم پرورش یافته روی هر تیمار در زیر استریومیکروسکوپ اندازه گیری شد. برای بررسی اندازه ی بدن زنبور A. colemani، حشرات کامل آن روی بوته های خیار رشد یافته در هریک از نسبت های ورمی کمپوست: خاک و حاوی پوره های سن دوم شته ی جالیز رهاسازی گردید. پس از خروج حشرات کامل نسل جدید زنبور از شته های مومیانی شده، ویژگی های مورفومتریک آن ها اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده، اندازه ی ساق پای عقبی شته ی جالیز از 0/303 تا 0/332 میلی متر در تیمارهای مختلف در نوسان بود که بیشترین و کمترین مقدار آن به ترتیب مربوط به تیمارهای 100:0 و 70:30 ردصد بود. اندازه ی ساق پای عقبی حشرات ماده ی زنبور A. colemani بین 0/507 تا 0/557 میلی متر و برای حشرات نر بین 0/516 تا 0/532 میلی متر در تیمارهای مختلف متغیر بود. تیمارهای ورمی کمپوست تاثیر معنی داری روی طول بال های جلویی و عقبی حشرات کامل زنبور نداشتند.

؛Aphidiuscolemani، ویژگی های مورفومتریک، شته ی جالیز، کود آلی