محسن رجبی - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران
رمضان کلوندی - بخش تحقیقات منابع طبیعی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی منابع طبیعی استان همدان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، همدان، ایران

گیاه دارویی بادرنجبویه یا ملیس Melissa officinalis L از تیره نعناع Lamiaceae ، گیاهی است بوته ای و بطور خودرو در نواحی مختلف مثل کوهستان ها، کنار جاده ها ، سایه درختان، پای دیوارها، حاشیه باغ ها، بیشه ها و تا ارتفاع 1800 متری می روید. این گیاه پایا، پرشاخه و پر پشت، به ارتفاع 30 تا 80 سانتیمتر و حتی بیشتر که به حالت وحشی در نواحی مختلفی از ایران می روید. به منظور بررسی اثر تنش خشکی بر گیاه بادرنجبویه در شرایط گلخانه ای، آزمایشی به صورت بلوک های کامل تصادفی در 4 تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان همدان انجام شد. تنش های خشکی در پنج سطح آبیاری به ترتیب 3 روز یک بار (شاهد)، 4روز یک بار، 5 روز یک بار، 6 روز یکبار و 7روز یکبار بودند. در این آزمایش صفات سطح کلروفیل، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، وزن تر بوته، وزن تر ساقه، وزن تر برگ، وزن خشک بوته، وزن خشک ساقه و وزن خشک برگ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تنش خشکی تاثیری در سطح کلروفیل a و b نداشته است. همچنین نتایج نشان داد که تنش خشکی تاثیری در میزان ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، وزن تر بوته، وزن تر برگ و وزن تر ساقه تاثیر معنی داری نشان نداد. اثرات خشکی بر صفات وزن خشک بوته و وزن خشک ساقه و برگ تاثیر معنی داری داشت P<0/01 نتایج نشان داد که بیشترین وزن خشک ساقه در تیمار شاهد g/plant 0/458 و کمترین مربوط به تیمار چهارم g/plant 0/121 بود. وزن تر بوته در تیمار شاهد بیشترین میزان g/plant 9/95 و در تیمار پنجم g/plant 2/45 کمترین بود. نتایج نشان داد این گیاه به خشکی مقاومت نشان می دهد و میزان کلروفیل برگ آن کاسته نمیشود که می تواند به رشد خود ادامه دهد و تنها با کاهش وزن خشک بوته و برگ خود با آن مقابله می کند

بادرنجبویه، تنش، خشکی، گلخانه