سعید گیوه چی - استادیار دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران
ابراهیم کریمی
مریم رسولی

خلیج فارس دریایی است بسیار کم عمق و عمیق ترین نقطه آن به 40 فاتوم (واحد دریایی عمق پیمایی) می رسد که در کناره های ایران 450 مایل است. سازمان بین المللی دریانوردی ،منطقه دریایی خلیج فارس و دریای عمان را به عنوان منطقه ویژه دریایی اعلام نمود.منطقه ویژه دریایی به منطقه ای گفته میشود که به دلایل شناخته شده فنی ، به کارگیری روشها و مقررات اجباری برای پیشگیری از آلودگی ناشی از مواد نفتی و زباله الزامی میگردد. اعمال این متدهای اجباری به دولتهای ساحلی مناطق ویژه دریایی اجازه میدهد تا اقدامات وسیعتری را به منظور پیشگیری از آلودگی محیط زیست دریایی اجرا نمایند. بر طبق این کنوانسیون،مناطق ویژه نیاز به سطح ویژه ای از حفاظت نسبت به دیگر مناطق دریایی دارند. بر اساس این مقررات هیچ کشتی حق تخلیه مواد زائد و زباله های خود را در آبهای منطقه ندارد. تمام کشتی هایی که وارد منطقه ویژه دریایی می شوند ملزم به رعایت کلیه الزامات کنوانسیون مارپول هستند و باید گواهینامه های فنی و گواهینامه های مارپول را اخذ نموده باشند که این گواهینامه ها توسط بازرسان کشورهای صاحب بندر منطقه مورد کنترل و بازرسی قرار خواهد گرفت. هدف از این پژوهش بررسی مناطق ویژه دریایی ومناطق حساس دریایی ونیز الزامات منطقه ویژه دریایی بر اساس مارپل می باشد. روش انجام پزوهش تحلیلی و توصیفی و مبتنی بر مطالعات نتایج این پژوهش به ارائه راهکارهایی جهت حفاظت از محیط زیست مناطق ویژه و حساس دریایی در خلیج فارس بر مبنای الزامات بین المللی می پردازد، لذا در این پژوهش به بررسی هزینه های ناشی از آلودگی دریایی در منطقه مورد مطالعه پرداخته شده و اصول مدیریتی در جهت کاهش این هزینه ها ذکر گردیده است.

خلیج فارس- منطقه ویژه دریایی- مدیریت محیط زیست دریایی