الهام مبارک حسن - گروه محیط زیست، واحد اهواز،دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
عباس رنجبر - گروه پژوهشی شیمی جو و آلودگی هوا، پژوهشکده هواشناسی، تهران، ایران
فائزه نوری - گروه پژوهشی شیمی جو و آلودگی هوا، پژوهشکده هواشناسی، تهران، ایران
کتایون ورشوساز - گروه محیط زیست، واحد اهواز،دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

برداشت بی رویه در بالا دست رودهای دجله و فرات و تغییر کاربری اراضی منجر به خشک شدن جلگه آبرفتی و تالاب های خوزستان شده است که عامل مهمی در وقوع توفان های گردوخاک داخلی می باشد. در این مطالعه شرایط جوی منجر به وقوع گردوخاک داخلی در روزهای 13 و 14 مارس 2012 ، مورد بررسی قرار میگیرد. ساختار همدیدی دینامیکی و هم چنین میدان باد با استفاده از داده های - ERA-Interim در تفکیک مکانی 75 / 0 و تفکیک زمانی شش ساعته تهیه و ترسیم شده است. همچنین تحلیل مسیر حرکت ذره و باد چیره توسط برون داد مدل HYSLIT و گل باد انجام شده است. نتیجه نشان می دهد که انحنا چرخندی در جت جنب حاره منجر به توسعه کم فشار دریای سرخ میشود. با توسعه پرفشار در جنوب ایران و شکل گیری گرادیان فشار بادهای جنوبی در استان خوزستان شکل می گیرند، سرعت این باد ها در تراز 925 هکتوپاسکال به 18 متر برثانیه رسیده و به جتهای سطوح پایین شهرت دارند. در محور و یا سمت راست آن ، برش عمودی باد افقی شکل گرفته وانتقال تکانه از جت به سطح منجر به افزایش سرعت باد ده متری شده و آستانه آن برای ایجاد گردوخاک در اهواز و شادگان 8 و 9 و در هندیجان و ماهشهر 13 و 14 متر بر ثانیه است. شدت و تداوم گردوخاک در اهواز و شادگان بیش از دو شهر دیگر است که نشان میدهد منطقه بین اهواز وشادگان شرایط ناپایدارتری داشته و با سرعت باد کمترگردوخاکهای میان مقیاس ایجاد می شوند.

گردوخاک، جت سطوح پایین، جت سطوح بالا، مدل HYPLIT ، گل باد