امیرحسین نافذ - مرکز تحقیقات عوامل محیطی موثر بر سلامت، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
شهره حشمتی - کمیته تحقیقات دانشجوئی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
فاطمه حسینی - کمیته تحقیقات دانشجوئی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.
نوید ویسی - کمیته تحقیقات دانشجوئی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه.

زمینه و هدف: پسماندهای آزمایشگاهی شامل کلیه زائداتی میباشد که در اثر فعالیتهای آزمایشگاهی و یا فرایندهای آموزشی و تحقیقاتی در آزمایشگاه ها و یا مراکز تحقیقاتی مشابه دیگر تولید میگردد که نیازمند مدیریت ویژه است. به منظور توسعه و اجرای موثر برنامه های مربوط به مدیریت پسماند در دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، این مطالعه با هدف بررسی کمیت و کیفیت و وضعیت مدیریت پسماندهای آزمایشگاهی در دانشکده های مختلف این دانشگاه در سال 1396 انجام شد. روش کار: دانشکده های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، شامل دانشکده های پزشکی، پیراپزشکی و پرستاری، بهداشت و تغذیه، دندانپزشکی و داروسازی مورد مطالعه قرار گرفتند. نمونه گیری از پسماندهای آزمایشگاهی به تعداد 3 بار در 3 روز و در سه هفته متوالی انجام شد و علاوه بر پر کردن چک لیست که مشتمل بر 20 سوال بود، کمیت پسماندهای آزمایشگاهی نیز محاسبه شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه 16 و MS-Excel-2010 استفاده شد.یافته ها: بیشترین میزان پسماند تولیدی در دانشکده دندانپزشکی و کمترین میزان در دانشکده بهداشت و تغذیه بود. همچنین بیشترین سرانه تولید پسماند در دانشکده های دندانپزشکی، پزشکی و بهداشت و تغذیه مربوط به پسماند عفونی و در دانشکده های پیراپزشکی و پرستاری و داروسازی متعلق به پسماند عادی بوده است. نتایج آزمونهای آماری نشان داد که بین میانگین پسماندهای تولیدی در دانشکده های داروسازی و پزشکی تفاوت معنادار وجود دارد. اما در دانشکده های دندانپزشکی، پیراپزشکی و پرستاری و بهداشت و تغذیه بین میانگین پسماندهای تولیدی تفاوت معنادار وجود ندارد .( P> 0/05) در دانشکده های بهداشت و تغذیه، پرستاری و پیراپزشکی، پزشکی و داروسازی بیشترین مقدار پسماند تولیدی به ترتیب در آزمایشگاه های میکروب شناسی، هماتولوژی-میکروب شناسی، ایمنی شناسی و فارماکوگنوزی و همچنین کمترین مقدار پسماند تولیدی به ترتیب در آزمایشگاه های تغذیه، فیزیولوژی-سرولوژی، الکتروفیزیولوژی و فارماسیوستیک بود.نتیجه گیری: در این مطالعه مشاهده گردید که وضعیت جداسازی پسماندهای آزمایشگاهی با استفاده از ظروف و کیسه های رنگی در آزمایشگاه های دانشکده های پزشکی و داروسازی نسبت به سایر دانشکده ها در وضعیت بهتری قرار دارد، که علت اصلی آن نظارت بیشتر و آموزش کافی مسئولین آزمایشگاه های این دانشکده ها نسبت به اهمیت پسماندهای عفونی و خطرناک در انتقال بیماریها و آسیب به محیط زیست باشد.

مدیریت پسماند، پسماندهای آزمایشگاهی، دانشگاه علوم پزشکی، کرمانشاه