مبین افتخاری - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران آب و سازه های هیدرولیکی واحدمشهد دانشگاه آزاداسلامی مشهد ایران
عباسعلی قزل سوفلو - ریاست پژوهشکده محیط های خشک و استادیارگروه مهندسی عمران واحدمشهد دانشگاه آزاداسلامی مشهد ایران

مدیریت صحیح منابع آب های زیرزمینی به عنوان یکی از مهمترین منابع تامین کننده آب در دنیا ، از اهمیت زیادی برخوردار است.از جمله اقدامات مدیریتی مهم در این زمینه ارزیابی آسیب پذیری آبهای زیرزمینی با هدف اولویتبندی این منابع از منظر بهره برداری مدیریت و کنترل میزان آلودگی های وارد شده در مناطق مختلف و هزینه های لازم برای مدیریت آبخوان در نقاط مختلف می باشد. در این پژوهش به بررسی برخی از مدلهای توصیفی وزنی شامل مدل هایDRASTIC,DRASTICاصلاح شده , SINTACS,GOD GLA-PI,AVI,DRARCH,SI,EPIK,COP,GALDIT, SEEPAGE, پرداخته می شود. این مدل ها از لحاظ آسیب پذیری، ذاتی و ویژه می باشد. پارامترهای موثر در زمان و هزینه و میزان برآورد آسیب پذیری دسته بندی و مقایسه ای شده اند و در انتها بر اساس نتایج به دست آمده مدل ها با هم مقایسه گردیده و مدل هایی که کارایی و دقت بیشتری دارند معرفی شده اند. اما از آنجا که ضرایب و وزن پارامترهای این مدل ها در شرایط ژئومورفولوژی خارج از کشور تعیین شده استفاده از این مدل ها بدون در نظر گرفتن شرایط محیطی نتایج نامناسبی را به دنبال خواهد داشت. همچنین استفاده از بعضی مدل ها برای مناطق کارستی و آهکی توصیه نمیشود زیرا به دلیل شرایط محیطی این مناطق از جمله غار و حفره ها میتواند نقش قابل توجهی در انتقال و پخشیدگی آلودگی به آب های زیرزمینی داشته باشند را در نظر نمی گیرد لذا برای مناطق کارستیک مدل های COP و EPIKتوصیه می شود.

آسیب پذیری،آب زیرزمینی،آلودگی، ژئومورفولوژی