مجید عبدلی - دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه مراغه، مراغه، ایران.

گندم اولین غله و مهمترین گیاه زراعی دنیاست و با توجه به افزایش رشد جمعیت نیاز به افزایش تولید آن هر ساله بیشتر می شود. در این بین، ایران به علت موقعیت خاص جغرافیایی دارای آب و هوای مدیترانه ای و جزء مناطق خشک و نیمه خشک دنیا به شمار می رود. تحت شرایط آب و هوای مدیترانه-ای، در گندم و سایر غلات پرشدن دانه معمولا زمانی اتفاق می افتد که متوسط درجه حرارت محیط افزایش و میزان رطوبت قابل دسترس کاهش یافته است، که این امر سبب اختلال در فتوسنتز و کاهش فتوآسیمیلات تولیدی طی فرایند فتوسنتز جاری می شود. این در حالی است که در همین زمان تقاضا برای مواد فتوسنتزی برای پرشدن دانه ها و تقاضا برای تنفس نگهداری بیوماس زنده گیاه نیز افزایش می یابد و فتوسنتز جاری جوابگوی آنها نیست. بنابراین، کربن مورد نیاز برای پرکردن دانه های در حال رشد توسط سایر منابع تامین کننده کربن ازجمله انتقال مجدد کربوهیدرات های ذخیره ای قبل از مرحله گرده افشانی از میانگره های ساقه تامین می شود. پس بررسی عوامل موثر بر انتقال مجدد فتوآسیمیلات ها از قسمت های مختلف بوته می تواند راهکاری را پیش روی ما بگذارد که بتوان از این عوامل به نحو مطلوب تری جهت کاهش خسارات تنش خشکی و تولید مطلوب عملکرد گندم بهره جست.

گندم, انتقال مجدد, فتوسنتز جاری, میانگره های ساقه, دانه