احمد رضا یلمه ها - استاد زبان و ادبیات فارسی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان
شکوفه زند - دانشجوی دکتری جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان

در پژوهش پیش رو به بررسی تطبیقی مفهوم مرگ و نابودی و زاویه دید و شیوه برخورد خیام و تطبیق آن با نظریات ابن خلدون پرداخته شده است. دغدغه فکری عمده این دو متفکر نابودی انسان ها جوامع و حکومت ها و سرانجام آن است.اگرچه همانندی هایی میان اندیشه خیام و نظرات ابن خلدون دیده می شود اما فرجام کار و شیوه برخورد آنان به فراخور تفاوت بینش و زیستگاه با یکدیگر سخت متفاوت است. ابن خلدون با پذیرش اندیشه دوری بودن تاریخ درصدد توجیه و تفسیر علل وقایع و جریان های تاریخی برآمده وی در این دورگرایی به جبر تاریخی کشانده شده و شرایط را تحمیلی می داند و راهی برای خروج ازبحران را میسر نمی داند.خیام نیزگردش دوران و جبری بودن سرنوشت بشر را قبول دارد و راهی بهتر از آن نمی یابد که در همین مجال اندک با اغتنام فرصت تکرار ناشدنی موجود داد خویش از بهره های خوشگوار اما ناپایدار این جهان بستاند. دستاورد این پژوهش بازگفت همین همانندی ها و تفاوت هاست

مفهوم مرگ و نابودی، بررسی تطبیقی، ابن خلدون، خیام