ناصر باقرانی - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان
سراله گالشی - استاد گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ابراهیم زینلی - استادیار گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گلستان
محمد حسین ارزانش - استادیار بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی گلستان

رشد جدایه های B. japonicum در غلظت های مختلف علف کش های مورد استفاده در سویا در یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. جدایه های B1، B6 و B43 و غلظت های صفر، 125/0، 25/0، 5/0، 1، 2، 4، 8 و 16 برابر مقدار توصیه شده از علف کش های تریفلورالین، متری بیوزین و ایمازتاپیر به عنوان فاکتورهای آزمایش در نظر گرفته شدند. روند تغییرات جمعیت هر جدایه در طی زمان با استفاده از مدل سه پارامتری گومپرتز و جمعیت جدایه ها در غلظت های مختلف هر علف کش با استفاده از معادله ی دز- پاسخ چهار پارامتری لجستیک برازش داده شد. نتایج نشان داد که حداکثر جمعیت جدایه های B1، B6 و B43 در محیط کشت YMB و دمای 28 درجه ی سانتی گراد به ترتیب به 109×77/4، 109×54/4 و 109×43/4 سلول در هر میلی لیتر محیط کشت رسید. هم چنین، جمعیت در جدایه های مذکور به ترتیب در 76/10، 55/11 و 51/12 ساعت دو برابر و باکتری ها طی مدت 14/26، 72/25 و 20/27 ساعت به میانه ی دوره ی رشد نمایی خود رسیدند. استفاده از تابع چهار پارامتری لجستیک دز – پاسخ در این آزمایش نشان داد که علف کش های متری بیوزین< تریفلورالین < ایمازتاپیر به ترتیب بیش ترین تاثیر را روی جمعیت جدایه های B. japonicum داشتند. میانگین غلظت تریفلورالین، متری بیوزین و ایمازتاپیر مورد نیاز برای ایجاد 50 درصد کاهش در جمعیت جدایه ها حدود 13، 7 و 4 میلی گرم در لیتر برآورد گردید که 6 تا 10 برابر مقدار توصیه شده ی آن ها می باشد.

واژه های کلیدی: منحنی رشد, منحنی دز - پاسخ, باکتری همزیست سویا