فرداد دیداران - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران،تهران
ساسان علی نیایی فرد - گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران
مصطفی عرب - گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران
محمودرضا روزبان - گروه علوم باغبانی، پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، تهران

پس از انقلاب صنعتی و افزایش استفاده از سوختهای فسیلی به عنوان منبع انرژی، تجمع آلاینده ها در جو افزایش یافت. دی اکسید گوگرد یکی از مهمترین و خطرناکترین آلاینده ها میباشد که تجمع آن باعث ایجاد تغییرات فیزیولوژیک و بیوشیمیایی در گیاهان میشود. از طرفی نور مهمترین پارامتر زیست محیطی است که تاثیر مستقیم بر فتوسنتز گیاهان دارد، در گزارشات گذشته، برهمکنش بین شدت نور و حساسیت به آلاینده های گازی مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین در پژوهش حاضر اثرات غلظتهای دی اکسید گوگرد و شدتهای مختلف نور در قالب طرح خرد شده کاملا تصادفی بر غلظت رنگیزه های فتوسنتزی در گیاه داودی مورد بررسی قرار گرفت . دو غلظت 0 و 40 ppm گاز دی اکسید گوگرد به مدت 6 ساعت بر گیاه داودی استفاده گردید. شدتهای نور مورد استفاده در آزمایش شامل شدت صفر، 300 و 600 میکرومول بر متر مربع در ثانیه بودند. نتایج به دست آمده نشان داد که گاز دی اکسید گوگرد به شدت مقادیر کلروفیل a، b و کاروتنوئیدها را نسبت به تیمار شاهد بدون نور کاهش داد. سمیت گاز دی اکسید گوگرد بر رنگیزه های فتوسنتزی با افزایش شدت نور به شدت بالا رفت و کمترین میزان آسیب این گاز در تاریکی صورت گرفت. بنابراین میتوان نتیجه گرفت که با افزایش شدت نور، ورود گاز دی اکسید گوگرد به داخل گیاه افزایش مییابد که باعث ایجاد تنش اکسیداتیو در گیاه شده، که منجر به تخریب رنگیزه های فتوسنتزی و در نهایت کاهش عملکرد گیاه میشود.

آلاینده های گازی، داودی، کلروفیل a ، کلروفیل b، کاروتنوئید،