ایرج رحیمی - دانشجوی دکتری مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
اسماعیل اسدی - دانشیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
پژمان طهماسبی - دانشیار گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد
مائده شریفی - دانشجوی کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه شهرکرد

روزانه 4 گونه گیاهی در معرض خطر انقراض قرار می گیرند. یک گونه گیاهی که از بین می رود، منجر به از دست رفتن 30 گونه دیگر می شود. در حال حاضر مهمترین چالش در مورد گونه های در معرض انقراض، فقدان بانک اطلاعات اکولوژیک، بیولوژیک و نیز تهدیدهایی است که آنها را متاثر می سازد. زاگرس به عنوان یک اکوتوم بی نظیر جهانی در شمار متنوع ترین رویشگاه های گیاهی کشور قرار دارد. اما برخی از انواع گیاهان در این نواحی در معرض خطر انقراض قرار گرفته اند. یکی از این گونه ها لاله واژگون می باشد که گیاهی بسیار نادر است و چهارمین اثر طبیعی ملی ایران به شمار می رود. گونه های لاله های واژگون در بسیاری از نقاط زاگرس، به لحاظ اکوتوریستی گونه ای ارزشمند به شمار می آیند و از آنجا که به لحاظ علوفه ای ارزشی ندارد، دستگاه های متولی برنامه ای مدون برای حفاظت جدی از این گونه ندارند، که متاسفانه فرصت های آن به تهدید تبدیل شده است. باید توجه داشت این گل ها از گونه های بسیار آسیب پذیر طبیعت هستند و چیدن حتی یک شاخه از آنها به محیط زیست آسیب می رساند. بزرگترین رویشگاه دشت لاله واژگون کشور در حال حاضر به کمتر از یک سوم تقلیل پیدا کرده است و احتمال نابودی آن تا چهار سال آینده وجود دارد. جمعیت رویش لاله های واژگون در تمام مناطق رویشگاهی آن با تهدید جدی روبرو شده است و این بقای گونه را در آینده با چالش جدی روبه رو می کند. زیبایی زاگرس با تخریب رویشگاه های دشت لاله های وازگون در حال از بین رفتن است. لاله های واژگون، سرمایه های زاگرس هستند که از قرن ها پیش وجود داشتند ولی اکنون در وضعیت بحرانی قرار گرفته و نیاز به توجه و مراقبت زیادی دارند. لذا در این مطالعه که به صورت مروری و با استفاده از منابع کتابخانه ای سایت های اینترنتی و مقالات علمی صورت گرفته سعی گردیده به بررسی وضعیت زیستی گیاه لاله واژگون در نواحی زاگرس اشاره گردد تا اطلاعات اکولوژیک و خطرهایی که رویشگاه های این گونه را تهدید می کند را مورد ارزیابی قرار بدهیم، بدان امید که نسل این گونه در معرض خطر انقراض، حفظ و حراست شود.

رویشگاه طبیعی، گردش گری، گیاهان پیازدار، در معرض انقراض، محیط زیست