منصوره باکویی - دانشجوی دکتری گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
سید باقر محمودی - دانشیار موسسه تحقیقات چغندرقند
ابراهیم پورجم - استاد گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس
ناصر صفایی - دانشیار گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس،

چغندرقند یکی از گیاهان میزبان گونه­های مختلف نماتد مولد گره ریشه است. در این مطالعه، ابتدا تاثیر شش سطح زادمایه 250+250، 500، 500+250، 750، 500+500 و تعداد 1000 لارو سن دوم Meloidogyne javanica در 450 سانتی­متر مکعب خاک، روی رقم حساس جلگه بررسی شد. نتایج نشان داد که تمامی سطوح زادمایه قادر به آلوده کردن بوته­های چغندرقند بودند و از نظر تعداد گره­های حاصل از مایه­زنی طی یک یا دو نوبت، اختلاف آماری وجود نداشت. بنابراین، 500 لارو سن دوم نماتد مولد گره ریشه کمترین سطح زادمایه است که قادر به آلوده کردن چغندرقند در شرایط گلخانه می­باشد. در آزمایش دوم تیمار مطلوب، بر روی دو رقم جلگه (حساس به نماتد مولد گره ریشه) و پائولتا (رقم تجاری مقاوم به نماتد سیستی چغندرقند) و هفت خانواده نیمه­خواهری که از یک جمعیت (SB33) مقاوم به نماتد مولد گره ریشه منشا گرفته بودند مایه­زنی شدند تا عمومی بودن تیمار مناسب غربال­گری، بررسی شود. تعداد گره­های تشکیل شده روی ریشه ملاک ارزیابی مقاومت بود. بر اساس نتایح حاصله رقم جلگه با میانگین گره­ بالای 100 عدد جزو گیاهان حساس و هفت خانواده نیمه­خواهری جمعیت SB33 با میانگین تعداد گره­ کمتر از یک، جزو گیاهان مقاوم دسته­بندی شدند. رقم تجارتی پائولتا که به نماتد سیستی چغندرقند مقاوم بود به نماتد مولد گره ریشه حساسیت بالایی داشت.

چغندرقند, سطح بهینه زادمایه, مقاومت, نماتد مولد گره ریشه