سیدمحمود میرخلیلی - گروه گیاهپزشکی،دانشکده کشاورزی،دانشگاه فردوسی مشهد
ساره بقائی راوری - گروه گیاهپزشکی،دانشکده کشاورزی،دانشگاه فردوسی مشهد

کنترل زیستی بیماریهای گیاهی با استفاده از باکتریهای مفید ریزوسفری به عنوان روش جایگزین کاربرد مواد شیمیایی، در مدیریت تلفیقی بیماریها مطرح است. گیاه روناس با نام علمی Rubia tinctorum در صنعت رنگ و تولید ترکیبات دارویی در ایران و جهان مورداستفاده است و در حال حاضر در مناطقی از استان یزد کشت شده و یا به طور خودرو وجود دارد. عصاره ریشه این گیاه، پتانسیل ضد میکروبی در برابر باکتریها و قارچهای مهم بیمارگر گیاهی را دارد. در پژوهش حاضر، شناسایی و نقش بیوکنترلی باکتریهای ریزوسفر روناس در برابر چهار بیمارگر مرجع مهم باکتریایی شامل Erwinia amylovora، Psedoumonas syringae pv. tomato،Pectobacterium carotovorum subsp. carotovorum و Xanthomonas arboricola pv. juglandis بررسی شده است. بدین منظور، نمونه های ریشه روناس از عمق 10 تا 15 سانتیمتری خاک از شهرستانهای اردکان، میبد، اشکذر، بافق و بهاباد جمع آوری شده و جداسازی باکتریهای ریزوسفری طبق روشهای استاندارد صورت گرفت. از مجموع 72 جدایه به دست آمده، 21 جدایه نماینده، بر اساس تیپ و رنگ کلنی و محل جداسازی جهت ارزیابی فنوتیپی، بازدارندگی در برابر بیمارگرهای باکتریایی و شناسایی مولکولی انتخاب شدند. بر اساس نتایج، 5/71 درصد جدایه ها گرم منفی و 5/28 درصد گرم مثبت بودند. همگی کاتالاز مثبت و در آزمونهای اکسیداز، هوازی- بیهوازی بودن، لوان، تحرک، متغیر واکنش دادند. از مجموع 21 جدایه نماینده، 2 جدایه در مقابل هر چهار بیمارگر باکتریایی، هاله بازدارندگی در محدوده 2 تا 2/4 سانتیمتر ایجاد نمودند. دو جدایه منتخب، جهت شناسایی مولکولی بر اساس توالی یابی ناحیه ژنی 16SrDNA در حال بررسی میباشند.