نسیبه محمدنژاداقدم - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
ساره بقایی راوری - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

توسعه ابزارهای حفاظتی در راستای کنترل Pectobacterium عامل پوسیدگی نرم در انبارهای سیب زمینی ایران به عنوان مسئله مهمی در چرخه تولید سیب زمینی مطرح است. در پژوهش حاضر، شناسایی و نقش بیوکنترلی باکتریهای اندوفیت سیب زمینی در کنترل پوسیدگی نرم غده بررسی شده است. نمونه برداری از سیب زمینی های سالم استانهای اصفهان، اردبیل، خراسان رضوی، خراسان شمالی، همدان و کرمان انجام شد. جداسازی باکتریهای اندوفیت طبق روشهای استاندارد باکتریشناسی صورت گرفت. توانایی ضدمیکروبی جدایه های به دست آمده علیه P. carotovorum subsp. carotovorum با استفاده از آزمون هاله بازدارندگی در شرایط پتریدیش و ارزیابی پوسیدگی روی ورقه های سیب زمینی و غده کامل بررسی گردید. جدایه های منتخب اندوفیت ازنظر ویژگیهای فنوتیپی، توانایی القاء پوسیدگی روی غده و ویژگیهای آنتاگونیستی و محرک رشد گیاه مورد بررسی تکمیلی قرار گرفتند. بر اساس نتایج حاصل، از مجموع 180 جدایه اندوفیت، تعداد 20 جدایه هاله بازدارنده در محدوده 1/5 تا 2/9 سانتیمتر ایجاد کردند. در غده های تیمار شده با باکتریهای اندوفیت و بیمارگر، میزان پوسیدگی در دامنه 30 تا 40 درصد نسبت به شاهد مثبت، کاهش یافت. جدایه های اندوفیت منتخب دربرگیرنده باکتری-های گرم منفی و مثبت، فاقد توان پوسیده کردن غده های سیب زمینی و در تولید سیانید هیدروژن، آنزیمهای پکتیناز و آمیلاز متغیر بودند و ازنظر تولید اکسین مثبت ارزیابی شدند. با توجه به آزمونهای انجام گرفته در مراحل قبل، پنج جدایه منتخب اندوفیت جهت توالییابی ژن 16SrDNA و بررسی کاهش میزان پوسیدگی در شرایط انبارداری انتخاب و در حال بررسی هستند. این اولین گزارش از کارایی جدایه-های اندوفیت سیب زمینی در کنترل پوسیدگی نرم غده سیب زمینی در ایران است.