خسرو صادق نیت - گروه طب کار، دانشگاه علوم پزشکی تهران
غلامرضا پوریعقوب - گروه طب کار، دانشگاه علوم پزشکی تهران
حمیدرضا صابری - دانشگاه علوم پزشکی کاشان
پیروز حناچی - دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه تهران

سابقه و هدف: با شناخت روزافزون بیماری ها و ناخوشی های مربوط به حضور افراد در ساختمان که می تواند به علل گوناگون فیزیکی، بیولوژیک، شیمیایی و در بعضی موارد با علل ناشناخته اتفاق افتند، بر آن شدیم که برای اولین بار در ایران به بررسی یکی از این موارد ناخوشی یعنی نشانگان ساختمان بسته یا نشانگان ساختمان بیمار (SBS) در یکی از ساختمان های بلند اداری شهر تهران در تابستان 1381 بپردازیم.مواد و روش ها: این تحقیق به روش توصیفی بر روی کلیه کارکنان اداری ساختمان انجام گرفت. شکایت های فردی از علایم ذهنی و تحریکی و با استفاده از پرسش نامه تلفیقی بین دو پرسشنامه CCOHS؛ 2001 و London Centre Hazards (1990) انجام گرفت. شیوع SBS در کارکنان تعیین و ارتباط عوامل انسانی، محیطی وساختمانی با بروز این پدیده بررسی گردید.یافته ها: از 312 نفر کارمند شاغل در ساختمان، 171 نفر به طور تصادفی انتخاب شدند . 96 نفر (56/1 درصد) این افراد مرد و 75 نفر ( 43/9 درصد) زن بودند . شیوع SBS در58/7 درصد وجود داشته و بیشترین شیوع علایم در بین کارکنان خستگی با57/3 درصد (غالبا) در 3 ماه گذشته در محیط کار می باشد. بیشترین شیوع علایم تحریکی، سوزش و آبریزش چشم (غالبا) 25/7 درصد می باشد. شیوع در مردان 46/3 درصد و در زنان 72 درصد بود (P<0/001) . احساس کمبود در جریان هوا با 68/4 درصد و احساس خفگی و سنگینی هوا 59/1 درصد (با پاسخ همیشگی) بیشترین شیوع را دارد که مورد اخیر رابطه معنی داری با SBS داشت (P<0/02). رابطه معنی داری از لحاظ آماری بین سیگاری بودن، مدت اشتغال، سن و سکونت در طبقات مختلف با SBS به دست نیامد.نتیجه گیری و توصیه ها: فراوانی نشانگان ساختمان بیمار بسیار زیاد است و سیستم تهویه ساختمان احتمالا یکی از مهم ترین دلایل وجود سندرم می باشد. بررسی احتمال تاثیر اصلاح سیستم بر میزان بیماری توصیه می شود.

نشانگان ساختمان بیمار، عوامل محیطی، عوامل ساختمانی