هادی صادقی - دانشیار دانشگاه قرآن و حدیث
وحید پاشایی - استادیار دانشگاه بوعلی سینا همدان

عرضه نظریات رایج در فلسفه اخلاق بر قرآن و حدیث به عنوان منابع اصلی تفکر اسلامی و سنجش این نظریات با مبانی و مفاهیم این منابع، در عین صعوبت می تواند تا حدی برای ترسیم نظریه اخلاقی اسلام راهگشا باشد. در این مقاله، نظریه خودگروی اخلاقی به مثابه یکی از نظریات مطرح در حوزه اخلاق هنجاری، با عرضه بر قرآن کریم مورد بررسی قرار گرفته است. به نظر می رسد بیشتر آیات قرآن در حوزه اخلاق، ظاهری خودگروانه داشته، انسان را به سوی پی جویی منفعت اخروی خویش نظیر رسیدن به بهشت، رضوان الهی، فلاح و... ترغیب می کند. اما همچنان آیات دیگری را می توان یافت که در برابر خودگروی اخلاقی قرار دارند و این نشان دهنده آن است که نظریه اخلاقی اسلام با استناد به آیات قرآن کریم تنها در خودگروی خلاصه نمی شود و تبیین اینکه نظریه اخلاقی اسلام دارای چه ویژگی هایی است، نیازمند داشتن نگاهی جامع به آیات قرآن کریم و دیگر منابع است.

خودگروی اخلاقی، نظریه اخلاقی اسلام، اخلاق قرآنی، خودگروی روان شناختی