فاطمه احمدیان - دانشجو، کارشناسی ارشد منابع آب، گروه علوم و مهندسی آب ، دانشکده کشاورزی و دانشگاه فردوسی مشهد،
حسین انصاری - استاد، دکتری آبیاری و زهکشی،گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و دانشگاه فردوسی مشهد،
ابوالفضل مساعدی - استاد، دکتری منابع آب و آبیاری ،گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی و دانشگاه فردوسی مشهد،

در این پژوهش جهت ارزیابی کارایی شاخصهای متداول خشکسالی 4RDI ,3SPEI ,2SPIو 5eRDI و مدلهای اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی در مقیاس زمانی سالانه، میزان عملکرد محصولات گندم و جو در دوره آماری 1361-62 الی 94-1393 در شهرستان آققلا در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. در مدلهای اسکالوگرام 36 متغیر آبوهوایی استفاده گردید که برای هریک از متغیرها ضریب تاثیر تعیین شد . با استفاده از اصل انتقال هم احتمال، مقادیر حاصل از شاخصهای خشکسالی، مدلهای اسکالوگرام و عملکرد محصولات زراعی به تابع توزیع تجمعی نرمال استاندارد شده برازش داده شدند. نتایج نشان داد که در شهرستان آق قلا، میزان همبستگی بین شاخصهای خشکسالی و مدلهای اسکالوگرام و اسکالوگرام فازی با مقادیر عملکرد محصولات زراعی کمتر از 0/5 است که علت آن بکارگیری تنها یک و یا دو متغیر در محاسبه شاخصهای خشکسالی مورد نظر و همچنین مناسب نبودن ضرایب تاثیر هریک از متغیرها در مدلهای اسکالوگرام است. باتوجه به امکان تغییر ضرایب متغیرهای مدلهای اسکالوگرام، جهت افزایش میزان همبستگی بین عملکرد محصولات زراعی با این دو مدل، به هریک از متغیرهای مورد بررسی ضریب بهینه نسبت داده شد که میزان همبستگی افزایش یافت.

اسکالوگرام، اسکالوگرام فازی، خشکسالی، SPI ،SPEI، RDI، .eRDI