محمدحسین قبادی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
مهرداد امیری - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان
فرهاد آلیانی - گروه زمین شناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

پارامترهای مقاومتی سنگ علی الخصوص شکنندگی یکی از مهم ترین ویژگی های کنترل کننده رفتار ماده سنگ است. شکنندگی تابعی از مقاومت است که نشان دهنده استحکام سنگ در مقابل تغییر شکل در محدوده الاستیک می­باشد. آسیب سنگ تا حد زیادی تابع خواص سنگ می باشد. با توجه به این که شکنندگی در پروژه های مهندسی سنگ اهمیت به سزایی دارد و روش های مستقیم برای اندازه گیری شکنندگی استاندارد نشده اند. در این پژوهش با استفاده از آزمون سرعت موج p، دانسیته خشک، جذب آب، آزمون چکش اشمیت، بار نقطه ای و همین طور مقاومت فشاری تک محوری و کشش برزیلی بر روی 10 بلوک از پریدوتیت های واقع در هرسین، استان کرمانشاه، ضمن تعیین مفاهیم شکنندگی ارتباط پارامترهای شکنندگی با خصوصیات فیزیکی و مکانیکی تعیین گردیده است. براساس نتایج بدست آمده، رابطه منطقی و قابل قبولی بین دانسیته خشک و آزمایش سرعت صوت با شکنندگی سنگ وجود ندارد. بیش­ترین انطباق بین آزمایش درصد جذب آب، آزمایش چکش اشمیت و آزمایش بار نقطه ای به ترتیب با مقادیر شاخص شکنندگی BI، BI و B3 می­باشد. که میزان همبستگی این شاخص­ها به ترتیب 0/76(r) ، (r) 0/79و (r)0/98 می­باشد. در واقع خصوصیات مکانیکی این سنگ­ها نسبت به خصوصیات فیزیکی انطباق بیش­تری را با شاخص شکنندگی نشان می دهد.

پریدوتیت, هرسین, شکنندگی, خصوصیات فیزیکی, خصوصیات مکانیکی