علی غضنفری - استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم؛ دانشکده علوم وفنون قرآن تهران
مینا جاوید - دانش پژوه موسسه آموزش عالی حوزوی کوثر تهران

خاتمیت از ریشه ختم به معنای مهر زدن و پایان دادن، گرفته شده، و از آنجا که این کار (مهر زدن) در خاتمه و پایان قرار میگیرد نام خاتم بر وسیله آن گذارده شده است و اگر میبینیم یکی از معانی خاتم، انگشتر است آن نیز به خاطر همین است که نقش مهرها را معمولا روی انگشترهایشان میکندند، و به وسیله انگشتر نامه ها را مهر میکردند. این ماده در قرآن مجید در موارد متعددی به کار رفته، اما در همه جا به معنای پایان دادن و مهر نهادناست، مانند:الیوم نختم افواه همعلی تکلﱢمناوایدیهم تشهدارجلهم وبمایکسبون کانوا و ختم اللﱠه قلوبهم علی سمعهم علی ابصارهم وعلی غشاوه لهم وعذاب عظیم. خاتم انبیاء بودن، به معنای خاتم المرسلین بودن نیز میباشد، و اگر کسی خاتم انبیاء شد به طریق اولی خاتم رسولان نیز خواهد بود، زیرا مرحله رسالت مرحلهای است فراتر از مرحله نبوت و به تعبیر مصطلح، نسبت نبی و رسول نسبت عموم و خصوص مطلق است. همچنین ایمان به خدا مستلزم این است که اگر به خدا ایمان آورده شود باید پیامبران خدا نیز پذیرفته و به محتوای وحی عمل شود. لذا کسی نمیتواند ادعا کند به خدا ایمان آورده ولی به محتوای وحی عمل نکند. چنانچه شیطان نیز ایمان به خدا و روز قیامت داشت، ولی چون پیامبر خدا را واجب الاطاعه نمیدانست کافر شد. و از آنجا که در آیات و روایاتی به وضوح، خاتیت پیامبر (ص) بیان شده است لذا جاودانگی پیامبر (ص) از طریق آن اثبات میشود. روشی که در این مقاله استفاده شده است توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای بوده است.

خاتمیت، پیامبر اسلام (ص)، جهانشمولی قرآن.