یوسف شفاهی - دانشکده عمران، دانشگاه صنعتی شریف – استادیار
امیررضا ممدوحی - گروه حمل و نقل،موسسه عالی آموزش، پژوهش مدیریت و برنامه ریزی– استادی
نامدار افروغ - شرکت قطارهای مسافری رجاء - کارشناس ارزیابی اقتصادی

برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در سیستم حمل و نقل ریلی بدون در نظر گرفتن مکانیزم‌های رفتاری مسافرین در قبال گزینه‌های مجموعه انتخاب (قطارهای موجود) و میزان تاثیرگذاری عوامل مختلف بر انتخاب مسافرین، قابل اعتماد نمی‌باشد. هدف این مقاله مدل‌سازی انتخاب قطار و تعریف و بررسی عوامل تاثیرگذار بر انتخاب مسافرین از بین قطارهای موجود با استفاده از مدل‌های انتخاب لوجیت چندگانه است. در این مطالعه مجموعه انتخاب‌های ممکن، کلیه قطارها با درجه‌ها و سطوح مختلف خدمات در مسیر تهران- مشهد می‌باشد. داده‌های مورد استفاده در این مطالعه، ارجحیت‌های اظهار شده مسافران می‌باشد که از طریق پرسشنامه و انجام پرسشگری جمع‌آوری شده است. کلیه قطارها در هفت گروه طبقه‌بندی و مدل نهایی نیز برای این 7 گزینه ارائه شده‌است. روش پرداخت مدل انتخاب قطار از نوع درستنمایی بیشینه می‌باشد. متغیرهای متفاوتی از خصوصیات گزینه‌ها و مشخصات اقتصادی- اجتماعی افراد با ضرایب مختلف در مدل معنی‌دار است که تحلیل این متغیرها می‌تواند ابزار کارآمدی در سیاستگذاری‌های عرضه و مدیریت تقاضا و یا شناسایی مکانیزم‌های انتخاب انواع مختلف قطار باشد.

انتخاب قطار، مدل لوجیت چندگانه، توابع مطلوبیت