رضا فتاحی - دانشجوی دکتری، علوم و مهندسی صنایع غذایی، تربیت مدرس، تهران
محسن برزگر - استاد، علوم و مهندسی صنایع غذایی، تربیت مدرس، تهران

رنگ یکی از مهمترین ویژگی های محصولات غذایی برای ارزیابی آنها میباشد. رنگ نه تنها یک جزء مهم در جلبتوجه کردن محصولات غذایی برای مصرف کنندگان است، بلکه نقش مهمی در ارزیابی کیفی محصولات غذایی نیزدارد. انواع مختلفی از رنگهای سنتزی و یا طبیعی به منظور ایجاد ویژگی های کیفی مطلوب و ظاهر زیبا به محصولاتغذایی اضافه میشوند. بسیاری از رنگ های طبیعی ناپایدار می باشند و به راحتی در طول فرآوری محصول غذاییتجزیه میشوند و همچنین هزینه بالایی نسبت به رنگ های سنتزی دارند. از اینرو رنگهای سنتزی به خاطر پایداریبیشتر و قیمت پایین به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند. کاربرد رنگ های سنتزی توسط سازمانهای مختلفدر سراسر جهان کنترل میشود، چراکه خطراتی را برای سلامتی مصرف کنندگان در پی دارند. باتوجه به مشکلاتی کهمی توانند برای سلامتی ایجاد کنند، تشخیص مقادیر به کار رفته از آنها در محصولات غذایی به شدت حائز اهمیت است.اسپکترومتری تحرک یونی به عنوان یک تکنیک حساس به منظور تشخیص، شناسایی و بررسی مقادیر ناچیز ترکیباتشیمیایی در انواع بسترهها میتواند به کار گرفته شود. به عنوان یک تکنیک آنالیزی قدرتمند در شناسایی کمی و کیفیترکیبات سمی، داروها، هوا و مواد غذایی کاربرد دارد. این روش به عنوان یک تکنیک فاز گازی شناخته میشود، کهدر آن ترکیبات یونیزه شده براساس تحرکی که در فاز گازی و فشار اتمسفر یا نزدیک به اتمسفر تحت تاثیر میدانالکتریکی دارند از یکدیگر جدا میشوند. میزان تحرک یون ها براساس نسبت بار به جرم و شکل آنها تعیین میشود.مدت زمان آنالیز توسط اسپکترومتری تحرک یونی بسیار پایین و معمولا کمتر از 1 دقیقه میباشد، که زمان بسیاریکمتری نسبت به سایر روشهای آنالیز مانند کروماتوگرافی مایع یا گاز دارد. بهینه سازی تشخیص رنگهای سنتزی درمواد غذایی با استفاده از این روش شناسایی، به دلیل: هزینه پایین، سادگی، قابل حمل بودن و سرعت بالا میتواند جالبتوجه باشد.

تکنیک فاز گازی، میدان الکتریکی، آنالیز کمی کیفی