وحید خسروی - دانشجوی دکتری گروه گیاه پزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج | مربی موسسه تحقیقات برنج کشور، معاونت مازندران، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، آمل
محمد جوان نیکخواه - استاد، گروه گیاه پزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
حسین صارمی - استاد، گروه گیاه پزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
شهرام نعیمی - استادیار بخش تحقیقات کنترل بیولوژیک، موسسه تحقیقات گیاه پزشکی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران

در جریان بازدید از شالیزارهای برنج استان­های فارس و خوزستان در مرحله سفت شدن دانه­، 42 نمونه بذر گرد­آوری شد. برای جداسازی Fusariumاز نمونه­ها، بذرها روی محیط غذایی اختصاصی فوزاریوم (Pepton-PCNB-Agar, PPA) به دو روش ضدعفونی با محلول هیپوکلریت سدیم 1درصد و بدون ضدعفونی کشت و در انکوباتور (اتاقک رشد) با دمای 1±25 درجه سلسیوس و نور متناوب (روشنایی و تاریکی) نگهداری شدند. 26 جدایه بر اساس ویژگی های ریخت­شناختی روی محیط های کشت PDA، CLAو SNAو استفاده از منابع معتبر شناسایی شد. همچنین ارزیابی فیلوژنیک (تبارزایی) 18 و 6 جدایه منتخب بر اساس توالی ناحیه ژنی TEF1-αو توالی­ نوکلئوتیدی ناحیه ITSانجام گرفت. نتایج نشان داد، جدایه­های Fusariumمورد بررسی، متعلق به دو گونه مرکب FIESC(Fusarium incarnatum-equiseti species complex) و GFSC(Gibberella fujikuroi species complex)، به ترتیب با فراوانی50 و 46 درصد بودند. F. fujikuroiدر استان فارس و F. semitectumدر استان خوزستان بیشترین فراوانی را داشتند. در این تحقیق دو گونه F. fujikuroiو F. andiyaziمتعلق به گونه مرکب  GFSCبر اساس توالی ژن TEF1-α، در دو کلاد مجزا تفکیک شدند. توالی­یابی ناحیه ژنی TEF1-αبرای تفکیک و شناسایی اعضای گونه مرکب  GFSCمفید است اما توالی­ ناحیه ITSنتوانست این گونه­ها را شناسایی و از همدیگر تفکیک کند. تک جدایه F. merismoidesکه بر اساس ویژگی های ریخت­شناختی شناسایی شد، توسط توالی ژن TEF1-αشناسایی نشد اما در درخت فیلوژنیک رسم شده بر اساس توالی ناحیه  ITSاز جنس Fusariumتفکیک و به جنس Fusicollaو گونه F. acetilereaمنتقل شد.

بذرزاد, بیمارگر, فلور قارچی, فیلوژنی