محمدحسین خزعلی - مدیر مرکز تحقیقات بتن، گروه تخصصی شهید رجایی
علیرضا نیکخواه - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات بتن، گروه تخصصی شهید رجایی
ماهان سلیمیان - کارشناس مرکز تحقیقات بتن، گروه تخصصی شهید رجایی

مروزه استفاده از بتنهای خودتراکم در پروژه های شهری بدلیل تهیه نمای کار از بتن و نیز رسیدن به کیفیت، سرعت اجرا و یکنواختی بتن و زیبایی، اجتناب ناپذیر است. برای استفاده از بتن خودتراکم طرحهای تعریف شده در مرکز تحقیقات بتن گروه تخصصی شهید رجایی، به حجم خمیری در حدود 340 لیتر در مترمکعب احتیاج است. برای کاهش حرارت هیدراتاسیون سیمان و مقابله با پدیده جمع شدگی ناشی از خشک شدن1، محدود کردن حداکثر مقدار سیمان مصرفی و جایگزین نمودن آن با مواد پودری، پوزولانی و شبه سیمانی در دستور کار قرار گرفت. با توجه به رده مقاومتی مطلوب و آب به سیمان 0/35، به حدود 500 کیلوگرم در مترمکعب سیمان نیاز است. استفاده از سیمان با مقادیر بالا، باعث افزایش حرارت هیدراتاسیون و ایجاد اشکال در بتن های حجیم شده و سبب افزایش افت و جمع شدگی در بتن میشود. بدین منظور از مواد پودری شامل پودر سنگ آهک بعنوان ماده ای خنثی، %30 جایگزینی سرباره ذوب آهن، %15 جایگزینی زئولیت و %10 جایگزینی میکروسیلیس با سیمان در پروژه های مختلف استفاده شد. لازم به ذکر است از طرح مخلوط بتن شاهد با مقدار سیمان 500 کیلوگرم در مترمکعب در هیچ پروژهای استفاده نشده ولی در این پژوهش بهدلیل حجم خمیر برابر با سایر طرحها، به عنوان مبنای مقایسه و ارزیابی آمده است. بررسی دوام طرح مخلوطهای مختلف در دو بخش صورت پذیرفت. بخش اول آزمایشهایی با ماهیت فیزیکی از قبیل نفوذ آب بتن سخت شده، جذب آب حجمی، نرخ جذب آب موئینه و بخش دوم آزمایشهایی با ماهیت شیمیایی شامل تعیین پیشبینی مقاومت سطحی بتن در برابر نفوذ یون کلرید(مقاومت الکتریکی)، پیشبینی نفوذ کلرید در بتن سختشده حاوی سیمان هیدرولیکی با روش مهاجرت سریع (RCMT) و مقاومت بتن در برابر نفوذ یون کلرید با روش الکتریکی (RCPT) بوده است. نتایج نهایی نمودارها حاکی از بهبود چشمگیر مشخصه های دوامی مورد مطالعه در صورت استفاده از مواد پودری نام برده نسبت به طرح مخلوط شاهد بوده است.

بتن خودتراکم، دوام ، میکروسیلیس، سرباره ذوب آهن، زئولیت، پودرسنگ آهک