زهرا درگاهی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
نعمت هدایت - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
رضا سیدشریفی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
رضا خلخالی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
میرداریوش شکوری - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

اطلاعات در مورد میزان تنوع ژنتیکی و زیر ساختار جمعیت برای هر یک از این برنامه ها بسیار مهم است و شناخت تنوع ژنتیکی و اتصال ژنتیکی در میان جمعیت های باقی مانده از این گونه های درمعرض انقراض برای شروع برنامه ریزی گونه ای لازم است. در این مطالعه، به بررسی تنوع ژنتیکی و ساختار جمعیتی شترهای دوکوهانه و تک کوهانه با استفاده از توالی یابی ژن سیتوکروم b پرداخته شد آنالیز داده ها منجر به شناسایی 16هاپلوتیپ در میان نمونه ها شد و هاپلوتیپ اصلی آن ها شامل H1، H7، و H16 بود. شاخص های مولکولی درشتر دوکوهانه شامل تنوع هاپلوتیپی وتنوع نوکلئوتیدی به ترتیب 0/942 و 0/00421 محاسبه شد در حالی که درشترتک کوهانه به ترتیب 0/493 و0/00131 بدست آمد. این نتایج نشان داد که تنوع ژنتیکی در نمونه های شتردوکوهانه بر اساس تجزیه ژن Cytb بیشتراست. آنالیز شبکه ای و فیلوژنتیکی منجر به دسته بندی شتر ها در دو کلاستر کاملا متفاوت شد. این نتایج نشان می دهد که شترهای دوکوهانه و تک کوهانه از نظر پایه مادری متفاوت از هم هستند و در گذشته دور از هم اشتقاق یافته اند.

تنوع ژنتیکی، سیتوکرومb، شتر، فیلوژنیتکی.