زهرا درگاهی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
نعمت هدایت - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
رضا سیدشریفی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
رضا خلخالی - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی
میرداریوش شکوری - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی

DNA میتوکندریایی برای مطالعه روابط تکاملی بین گونه های حیوانی به دلیل محافظه کاری در توالی های کدگذاری پروتئین، نرخ جایگزینی بالا در توالی های غیر کدگذاری و عدم وجود نوترکیب ژنتیکی مفید است هاپلوتیپهای شناسایی شده از37 نمونه شترهای دوکوهانه وتک کوهانه با استفاده تجزیه و تحلیل فیلوژنتیک با استفاده از توالی های ژن DNA میتوکندری می تواند به تمایز ژنتیکی زیر گونه و برآورد روابط فیلوژنتیک در گونه های مختلف Camelus از جمله Camelus Bactrianus و Camelus Dromedarius کمک کننده باشد. در مطالعه حاضر، روابط فیلوژنتیکی درون جنس با استفاده از توالی های DNA میتوکندری ژن ATP6 مورد بررسی قرار گرفت. در کل 12 هاپلوتیپ با منشا مختلف شناسایی شده است. که سهم شترهای تک کوهانه و دوکوهانه به ترتیب 5 و 7 می باشد. میزان تنوع نوکلئوتیدی در ژن ATP6 تقریبا برابر و به میزان 0/00213 و 0/00235 به ترتیب برای شترهای تک کوهانه و دو کوهانه محاسبه شد. تاجیما D نیز برای هردو گونه منفی و عدم معنی دار مشاهده گردید . نتایج مربوط به آنالیزهای شبکه ای نیز مطابق با نتایج فیلوژنتیکی ارائه شده است.

تنوع ژنتیکی، شتر تک کوهانه، شتردوکوهانه، فیلوژنتیک، ژن ATP6.