مریم کریمی فرد - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.،
مهدی ذاکری نیا - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
علیرضا کیانی - استاد موسسه فنی مهندسی کشاورزی استان گلستان
محمدتقی فیض بخش - استادیار مرکز تحقیقات کشاورزی عراقی محله گرگان

آب یکی از منابعی است که در تولیدات محصولات کشاورزی نقش مهمی را ایفا میکند و چنانچه به صورت صحیح مدیریت نشود محدودیت زیادی را در مصرف آب شرب و کشاورزی به وجود می آورد به همین منظور آزمایشی به منظور بررسی میزان عملکرد و بهره وری آب در گیاه برنج در کشت نشایی انجام شد. این آزمایش به صورت بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی علوم کشاورزی گرگان در سال 1397 به اجرا در آمد. تیمارها شامل روشهای مختلف آبیاری شامل آبیاری بارانی، نواری قطرهای و آبیاری سنتی بود. دور آبیاری بر اساس تبخیر و تعرق روزانه با تشت تبخیر محاسبه شد. نتایج نشان داد که بیشترین میزان عملکرد زیست توده و شلتوک در کشت نشایی تحت آبیاری سنتی (به ترتیب 17045 و 8177 کیلوگرم در هکتار) به دست آمد که با مقادیر عملکرد شلتوک و زیستتوده به دست آمده در آبیاری قطرهای (به ترتیب 10895 و 4865 کیلوگرم در هکتار) و بارانی (به ترتیب 9373 و 4189 کیلوگرم در هکتار) تفاوت معنیدار داشته است. نتایج این آزمایش نشان داد که روش آبیاری قطره ای و بارانی در کاشت نشایی اثر مثبتی روی عملکرد برنج نداشته است و باید از تدابیر دیگری جهت کاهش مصرف آب نسبت به آبیاری غرقاب استفاده نمود. دلایل عدم موفقیت آبیاری قطره ای و بارانی میتواند شیوع بیماریها یا کارایی کم روشهای آبیاری و ایرادات فنی سیستم باشد.

آبیاری، برنج، عملکرد، کشت نشایی.