محمود جمعه پور - استاد برنامه ریزی اجتماعی، شهری و منطقه ای، دانشگاه علامه طباطبایی
احمد پوراحمد - استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران
اکرم شکری نیا - کارشناس ارشد برنامه ریزی توسعه منطقه ای دانشگاه علامه طباطبایی

افزایش بهره وری موقوفات، گسترش آنها و یافتن راه هایی برای نگهداری از آنها می تواند به نوعی توسعه فرهنگ محور منجر شود. این سیاست که به توسعه پایدارتر، فرهنگی و همه جانبه منتهی می شود، راهی مطلوب برای توسعه پایدار شهری است. در شرایط کنونی یکی از زمینه های مطلوب، توسعه نهاد وقف و گسترش مناسبات میان دو نهاد مدیریت شهری و مدیریت وقف است. گسترش مناسبات این دو نظام مدیریتی می تواند پیامدهای مثبت و سازنده گوناگونی داشته باشد. هدف اصلی این تحقیق شناسایی ظرفیت ها و کارکردهای نهاد وقف و راهکارهای استفاده از سرمایه وقف در توسعه و مدیریت شهری در مناطق 1 و 12 شهرداری تهران است.روش این تحقیق، روش تحقیق کیفی است. برای جمع آوری داده ها در کنار داده های آماری و اسنادی از مصاحبه های باز و نیمه ساختمند استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق کلیه کارشناسان و متخصصین حوزه وقف در دو منطقه 1 و 12 شهری تهران می باشد. در پژوهش حاضر از نمونه گیری هدفمند برای انتخاب افراد مورد مطالعه استفاده شده است. برای تحلیل داده های بدست آمده از طریق مصاحبه های انجام شده از روش تحلیل محتوی کیفی استفاده شده است. بدین صورت که مضمون مصاحبه ها را انتخاب و سپس محتوای هریک را دسته بندی کرده ایم. که هر یک از این ها یک موضوع یا تم یا مضمون را تشکیل داده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که اولین و مهمترین راه برای افزایش تاثیر وقف در جامعه می تواند این امر می باشد که نیات واقفین در جهت نیاز های روز منطقه شهری هدایت شود زیرا از رهگذر وقف و موسسات خیریه می توان اقدامات اساسی و زیر بنایی برای توسعه انجام داد. به طور قطع در زمان ما که نیازهای جدیدی برای جوامع مطرح است، می تواند وقف های جدیدی توسط نیکوکاران انجام شود.

نقش وقف، مدیریت و توسعه شهری، مناطق شهری تهران