محمدعلی اخوان
محمد سعیدی مهر
اکبر سعادتی

همه انسان ها از طفولیت نیاز به الگو را در خود احساس می کنند. الگوهای جدید به تناسب شرایط، سن و نیازها، جانشین الگوهای قبلی می شوند و این تغییر و تحول ها روند تکامل انسان را در پی دارد.مراحلی از زندگی که انسان فاقد نمونه و الگو می شود، دوران سرگشتگی و حیرانی اوست. نمی داند به کدام سو و با کدام سرعت حرکت کند، چگونه موانع را کنار بزند و چه روشی را در حرکت و رویارویی با مسائل و مشکلات در پیش بگیرد.الگوهای پیرامون ما به دو دسته و جریان اصلی تقسیم می شوند؛ الگوهای الهی و برگرفته از اولیای خدا، الگوهای شیطانی و برگرفته از دشمنان خدا.انتخاب الگو آن قدر اهمیت دارد که خداوند متعال پس از ذکر نام چند پیامبر، به رسول اکرم صل دستور می دهد به هدایت انبیا اقتدا کند:<فبهداهم اقتده؛ پس به هدایت آنان اقتدا کن.> و از همین آیه معلوم می شود که سبک زندگی اولیای الهی باید الگوی صالحان باشد. خداوند متعال در قرآن کریم، پیامبر اکرم صل را الگو معرفی می کند و می فرماید:<لقد کان لکم فی رسول الله اسوه حسنه لمن کان یرجو الله والیوم الآخر وذکر الله کثیرا؛ برای شما در زندگی رسول خدا سرمشق نیکویی بود، برای آنها که امید به رحمت خدا و روز رستاخیز دارند، و خدا را بسیار یاد می کنند.> این آیه کریمه دلیل روشنی است بر اینکه معیار و ملاک شناخت تعالیم، دستورها و مقررات اسلام، پیامبر اکرم صل است و رفتار ایشان پیوسته برای همه مردم به عنوان اسوه و الگوی انسانیت، معتبر است. امیرالمومنین، علی ع ، پیامبر اکرم صل را الگوی خود معرفی می کنند و می فرمایند: همچون فرزندی که همواره با مادر است، همواره با پیامبر بودم و پیوسته فضایل اخلاقی ایشان را می دیدم و به من فرمان می دادند که از ایشان پیروی کنم. امام صادق ع می فرمایند: خداوند به پیامبری از پیامبران وحی فرمود که به قومت بگو: لباس دشمنان مرا نپوشید و غذای دشمنان مرا نخورید و خود را هم شکل دشمنانم نکنید، که با پیروی از آنان شما هم دشمنان من خواهید شد؛ همان گونه که آن کفار دشمن من هستند.